Πώς νομιμοποιήθηκε η κρατική καταλήστευση των ασφαλιστικών ταμείων - 1611/1950 Αναγκαστικός Νόμος

Ασφαλιστικό σύστημα στην Ελλάδα ή αλλιώς, ιστορία μου- αμαρτία μου.Η κοινωνική ασφάλιση εμφανίστηκε στην Ελλάδα με την ίδρυση του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ) το 1836, προωθήθηκε κατά τη Β' Αναθεωρητική Βουλή της περιόδου 1911-1912 και καθιερώθηκε το 1937 με την ίδρυση του Ιδρύματος Κοινωνικής Ασφάλισης (ΙΚΑ). Από την πρώτη στιγμή (μέχρι και σήμερα), τα χρήματα των εργαζομένων χρησιμοποιήθηκαν και κατασπαταλήθηκαν από

το κράτος κατά το δοκούν (π.χ., «θαλασσοδάνεια» της δεκαετίας του ’60, άτοκες καταθέσεις μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’80 στην Τράπεζα της Ελλάδας -και μάλιστα σε περίοδο υψηλού πληθωρισμού-, στήριξη της «φούσκας» του χρηματιστηρίου, τα δομημένα και «τοξικά» ομόλογα, PSI και πρόσφατα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών).

Κομβικό σημείο, ωστόσο, κατά το οποίο το κράτος αποφάσισε να κλέψει τον ιδρώτα των εργαζομένων για την οικονομική ανάπτυξη τη δική του αλλά και όλων όσοι στήριζαν και στηρίζουν το καπιταλιστικό σύστημα είναι ο 1611/1950 Αναγκαστικός Νόμος.

Με τον Α.Ν. (ΦΕΚ 304/1950), αφού καθορίζεται πως «“Δημόσιοι Οργανισμοί” υπαγόμενοι εις τας διατάξεις του παρόντος Νόμου νοούνται τα πάσης φύσεως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, ως και τα πάσης φύσεως Ασφαλιστικά Ταμεία Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου» (άρθρο 1) και αφού ιδρύεται στην Τράπεζα της Ελλάδας «Ειδικός Λογαριασμός Διαχειρίσεως Διαθεσίμων Δημοσίων Οργανισμών» (άρθρο 2, παρ. 2), αναφέρεται ρητώς πως «από της 1ης Ιανουαρίου 1951 πάντα τα επενδυόμενα υπό μορφήν εντόκου καταθέσεων κεφάλαια των κατά το άρθρον 1 του παρόντος νόμου Δημοσίων Οργανισμών παρακατατίθενται παρά τη Τραπέζη της Ελλάδος, ήτις ενεργεί εν προκειμένω ως Διαχειριστικόν όργανον συμφώνως προς τα διατάξεις του παρόντος νόμου» (άρθρο 2, παρ. 1).

Μάλιστα, προκειμένου κανένας δημόσιος οργανισμός ή ασφαλιστικό ταμείο να μην μπορεί να έχει λογαριασμό με τα διαθέσιμά του σε κάποιο άλλο πιστωτικό ίδρυμα, απαγορεύεται στις τράπεζες να δημιουργήσουν σχετικό λογαριασμό. Σημειώνεται: «Από της 1ης Ιανουαρίου 1951 ουδεμία Τράπεζα ή Τραπεζικός Οργανισμός θα αποδέχεται κατάθεσιν παρ' αυτώ υπό οιανδήποτε μορφήν κεφαλαίων των κατά το άρθρον 1 του παρόντος νόμου Δημοσίων Οργανισμών (άρθρο 2, παρ. 3). Και αμέσως μετά, «πάσαι αι κατά την 31.12.50 καταθέσεις παρά Τραπέζαις ή Τραπεζικοίς Οργανισμοίς κεφαλαίων των κατά το άρθρον 1 του παρόντος νόμου Δημοσίων Οργανισμών μεταφέρονται δυνάμει της παρούσης διατάξεως και άνευ ετέρας εντολής εις πίστωσιν του κατά την προηγούμενην παράγραφον 2 Ειδικού Λογαριασμού παρά τη Τραπέζη της Ελλάδος και επ' ονόματι του δικαιούχου Νομικού Προσώπου» (άρθρο 2, παρ. 4).

Με το άρθρο 4, παρ. 1, ορίζονται που θα κατασπαταληθούν αυτά τα χρήματα: «Τα παρακατατιθέμενα παρά τω “Ειδικώ Λογαριασμώ Διαχειρίσεως Διαθεσίμων Δημοσίων Οργανισμών” κεφάλαια, θα επενδύωνται υπό της Τραπέζης της Ελλάδος εις εντόκους καταθέσεις παρά Τραπέζαις ή Τραπεζικοις Οργανισμοίς, χρησιμοποιούμενας υπό τούτων προς χρηματοδότησιν της γεωργίας, του εμπορίου και της βιομηχανίας.... η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να χρησιμοποιή τα περί ων πρόκειται κεφάλαια εις απ' ευθείας υπ' αυτής χορηγήσεις προς χρηματοδότησιν της γεωργίας, του εμπορίου και της βιομηχανίας».

Τέλος, στο άρθρο 5, ξεκαθαρίζεται πως εάν θέλει η Τράπεζα της Ελλάδας μπορεί να κρατά τα χρήματα των ασφαλιστικών ταμείων και να τους δίνει όσα θέλει αυτή και όχι όσα ζητούν αυτά: «Τα από της 1ης Ιανουαρίου 1951 παρακατατιθέμενα παρά τη Τραπέζη της Ελλάδας διαθέσιμα των Δημοσίων Οργανισμών αποδίδονται τη αιτήσει των οικείων Δημοσίων Οργανισμών, δυναμένων να μειωθώσιν αναλόγως και άνευ αποφάσεως...».

Για την ιστορία

Ο 1611/1950 Αναγκαστικός Νόμος δημοσιεύθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 1950 και τέθηκε σε εφαρμογή από την... επομένη! Τον υπογράφουν, μεταξύ άλλων, ο τότε πρωθυπουργός Σοφ. Βενιζέλος και ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου (σ.σ.: κατ' όνομα «γέρος της Δημοκρατίας»).

Στη δεκαετία του 1990, αρχικά με το Ν. 2076/1992 (ΦΕΚ 130Α/92) η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδωσε τη δυνατότητα να τοποθετούν οι διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων μέχρι και το 20% των αποθεματικών τους στο χρηματιστήριο. Λίγα χρόνια αργότερα, το ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση Σημίτη και με το Ν. 2676/1999 (ΦΕΚ 1Α/1999) αύξησε το ποσοστό στο 23%. Επιπλέον, με μια σειρά άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις, διευρύνθηκε το «τζογάρισμα» των αποθεματικών και διευκολύνθηκε η ανάμειξη των τραπεζών στη «διαχείριση» των αποθεματικών.

Το 2012, ήρθε η συγκυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου να επιβάλει το «κούρεμα» των αποθεματικών των Ταμείων, το γνωστό σε όλους μας PSI, με αποτέλεσμα να χαθούν σε μια νύχτα πάνω από 13 δισ. ευρώ. Από το «κούρεμα» δε γλίτωσαν ούτε οι περιουσίες πανεπιστημίων και νοσοκομείων, όλα στο όνομα της διαχείρισης της κρίσης, αλλά στην ουσία για να τα «αρπάξει» το κεφάλαιο και οι τοκογλύφοι.

Τέλος, νέο χτύπημα τα ασφαλιστικά ταμεία δέχθηκαν τώρα, με τη σημερινή κυβέρνηση, μέσα από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, όπου υπολογίζεται πως έχασαν πάνω από 1 δισ. ευρώ.