Η συζήτηση είχε διάρκεια περίπου μισής ώρας και αποτελείτο από ένα και μοναδικό γύρο τοποθετήσεων, χωρίς τη δυνατότητα των μη εγγεγραμμένων ευρωβουλευτών να τοποθετηθούν. Έτσι, στην πραγματικότητα δεν δόθηκαν απαντήσεις και δεν υπήρξε οι δυνατότητα οι ευρωβουλευτές να θέσουν στον Απόστολο Τζιτζικώστα όλες τις ερωτήσεις που ενδεχομένως είχαν.
Ξεκινώντας τη διαδικασία, ο Επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας τόνισε ότι κανείς δεν θα μπορούσε να διανοηθεί ότι στην Ευρώπη του 2023 θα συγκρούονταν 2 τρένα στην αντίθετη γραμμή. «Μόλις ανέλαβα τα καθήκοντά μου ζήτησα και έλαβα ενημέρωση από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Επιτροπής για όλα τα θέματα του ελληνικού σιδηροδρόμου. Στις 16 Δεκεμβρίου 2024 ξεκίνησα τη διαδικασία παραβίασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από την Ελλάδα, το πλέον ισχυρό εργαλείο που έχει η Επιτροπή στην διάθεσή της. Αφορά κυρίως στην πλημμελή ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών και απαιτήσεων για την ασφάλεια των μεταφορών. Στο πλαίσιο της διαδικασίας υπάρχει ρητή και ξεκάθαρη αναφορά στις συστημικές και διαχρονικές έλλειψης του ελληνικού σιδηρόδρομου. Πριν μία εβδομάδα συζήτησα με τον αρμόδιο Έλληνα Υπουργό Μεταφορών. Η Ελλάδα έχει εκπονήσει σχέδιο δράσης για να γίνει ασφαλής ο σιδηρόδρομος. Αυτό ορίζει και η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ότι αρμόδια είναι τα κράτη-μέλη. Η Επιτροπή δεν έχει την αρμοδιότητα για το σχέδιο δράσης, αλλά το παρακολουθούμε στενά και διαρκώς με στόχο να διασφαλίσουμε την εφαρμογή του εντός του συμφωνημένου χρονοδιαγράμματος», τόνισε ο Απ. Τζιτζικώστας.
Ακόμη, εκτίμησε ότι υπάρχει πρόοδος από τη χώρα μας στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης (action plan) για το σιδηρόδρομο, ωστόσο έχει ζητηθεί από την Κομισιόν η επιτάχυνση των συμφωνημένων παρεμβάσεων. Μάλιστα, τόνισε ότι δεν θα επιτρέψει καμία ολιγωρία: « Εάν διαπιστώσουμε οποιαδήποτε ολιγωρία, την ίδια στιγμή θα προχωρήσουμε τη διαδικασία παραβίασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από την Ελλάδα στις επόμενες φάσεις. Είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε κάθε δυνατή υποστήριξη στην Ελλάδα για να γίνει ο ελληνικός σιδηρόδρομος σύγχρονος, ασφαλής και αξιόπιστος. Το ίδιο αξίζει στην Ελλάδα και όλους τους ευρωπαίους πολίτες. Θα προχωρήσουμε στην αναθεώρηση του κανονισμού 2016 του ERA με στόχο την ενίσχυση του ρόλου μας στην επιθεώρηση της εφαρμογής του ευρωπαϊκού δικαίου, ώστε να γίνει ο ERA πιο παρεμβατικός στα κράτη μέλη. Δουλεύουμε στην αναθεώρηση την οποία θα παρουσιάσουμε μέχρι τις αρχές του 2026. Έχω πει από την πρώτη στιγμή ότι η ασφάλεια είναι η απόλυτη και αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα μου», κατέληξε.
Από πλευράς του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EPP) το λόγο πήρε η ευρωβουλευτής της ΝΔ, Ελίζα Βόζεμπεργκ, που προσπάθησε να δικαιολογήσει τα...αδικαιολογητά από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης. Αναφερόμενη, αρχικά, σε ανάλογες πολύνεκρες συγκρούσεις τρένων στην Ιταλία και τη Γερμανία, διερωτήθηκε γιατί δεν έφτασαν ποτέ στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως τα Τέμπη. «Η αντιπολίτευση στην Ελλάδα θεωρεί ότι μπορεί να πέσει η νόμιμη κυβέρνηση διασύροντάς την παντού. Θεωρεί ότι μπορούν να καταδικαστούν ως εγκληματίες ο πρωθυπουργός και υπουργοί. Η Ελλάδα διασφαλίζει την υλοποίηση του συστήματος τηλεδιοίκησης και άλλες δράσεις. Κάθε 2 μήνες καταθέτει σχέδιο δράσης για την ενίσχυση της ασφάλειας των σιδηροδρόμων». Αναφερόμενη δε στην δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης εξέφρασε την εμπιστοσύνη της στους κυβερνητικούς χειρισμούς επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου με θεσμούς που λειτουργούν: «έχουν παραπεμφθεί 43 άτομα στην δικαιοσύνη και εξετάστηκαν 250 αιτήματα από συγγενείς των θυμάτων. Οι συγγενείς ζητούν τιμωρία των υπαιτίων και θα την λάβουν από την ανεξάρτητη δικαιοσύνη», κατέληξε επισημαίνοντας ακόμη ότι το έργο της ελληνικής κυβέρνησης θα κριθεί σε 2 χρόνια στις εθνικές εκλογές.
Την ομάδα των Σοσιαλιστών εκπροσώπησε ο Γιάννης Μανιάτης του ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Μανιάτης αναφέρθηκε σε ένα διπλό σκάνδαλο τόσο για το γεγονός ότι μπήκαν 2 τρένα στην ίδια γραμμή χωρίς να λειτουργεί κανένα σύστημα ασφαλείας, όσο και για το σκάνδαλο της σύμβασης 717 που για 9 ολόκληρα χρόνια δεν είχε υλοποιηθεί. Το σκάνδαλο συνεχίστηκε, τόνισε, με την προανακριτική-φιάσκο για τον πρώην υφυπουργό, Χρήστο Τριαντόπουλο. «Φοβάμαι ότι θα το δούμε και αύριο με την παραπομπή Καραμανλή για ένα πλημμέλημα. Η Επιτροπή να μην συμμετέχει στην συγκάλυψη. Να μην καλύψει την ελληνική κυβέρνηση αλλά να συμβάλει στην ασφάλεια του σιδηροδρόμου», κατέληξε ο Γ. Μανιάτης.
Σε μία ακόμη ιδιαίτερα επιθετική παρέμβαση με τη χρήση εμπρηστικών χαρακτηρισμών και εκφράσεων προχώρησε η Αφροδίτη Λατινοπούλου της ομάδας Patriots for Europe (σ.σ. της Μαρίν Λεπέν). «Ντροπή στους Έλληνες ευρωβουλευτές που είχαν το θράσος να διασύρουν την πατρίδα μας. Ξέρετε ότι ο επίτροπος δεν έχει αρμοδιότητα σε θέματα που ερευνά η δικαιοσύνη, τέτοιοι ψεύτες είστε. Προσπαθείτε να κάνετε καριέρες πάνω σε 57 ψυχές», είπε μεταξύ άλλων. Μάλιστα, επιτέθηκε στην ευρωβουλευτή της «Πλέυσης Ελευθερίας», Μαρία Ζαχαρία, αναφέροντας τη φράση «μούγκα» με την κ. Ζαχαρία να της φωνάζει από τα έδρανα «τόσο άσχετη είσαι» υπενθυμίζοντας ότι οι μη ένταγμένοι σε ευρωομάδα βουλευτές δεν είχαν το δικαίωμα να πάρουν το λόγο, κάτι που καταδίκασε και ο ευρωβουλευτής της Αριστεράς, Κώστας Αρβανίτης.
Αρβανίτης: Στο κάδρο και οι ευθύνες της Κομισιόν για τα Τέμπη
Αφού ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας «επιτέλους ήρθατε» απευθυνόμενος στον Απόστολο Τζιτζικώστα, ο Κώστας Αρβανίτης, διερωτήθηκε τι φοβόντουσαν όσοι προσπαθούσαν να μπλοκάρουν τη συζήτηση. « Κύριε Επίτροπε, για ό,τι προηγήθηκε του εγκλήματος των Τεμπών, η Επιτροπή γνώριζε. Γνώριζε και δεν ενήργησε όπως όφειλε.Βαρύτατες οι ευθύνες του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών, του ίδιου του πρωθυπουργού κυρίου Μητσοτάκη, αλλά και της DG MOVE. Από το 2017 υπήρχε έρευνα για την κρίσιμη -και ανύπαρκτη- σύμβαση μεταξύ Υπουργείου και ΟΣΕ. Χρειάστηκαν έξι χρόνια για να φτάσει η Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά το δυστύχημα στα Τέμπη, η σύμβαση κατατέθηκε εσπευσμένα και πανικόβλητα, και η υπόθεση αποσύρθηκε χωρίς όμως να ελεγχθεί η συμβατότητα με την Οδηγία 34 του 2012. Πώς δικαιολογείται αυτό, όταν η ίδια η DG MOVE εκφράζει τώρα ενστάσεις επί του περιεχομένου;», τόνισε ο Κ. Αρβανίτης.
Στη συνέχεια, ανέφερε ότι,το 2023, ο ERA διαπίστωσε ξεκάθαρη απουσία ουσιαστικής εποπτείας ασφάλειας στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Παρ' όλα αυτά, η Επιτροπή δεν κίνησε τη διαδικασία επί παραβάσει παρά μόλις τον Δεκέμβριο του 2024. «Αντί να ασκήσει πίεση, όχι μόνο επικροτεί, αλλά και χρηματοδοτεί ένα «Σχέδιο Δράσης» χωρίς νομική βάση. Χορηγήθηκε πιστοποιητικό ασφαλείας από τον ERA στη Hellenic Train. Πιστοποιητικό υπό προϋποθέσεις. Για τον ERA και για την Κομισιόν, η προστασία της ανθρώπινης ζωής μπορεί να τελεί υπό αίρεση;», ανέφερε ακόμη υπενθυμίζοντας και το ρόλο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ που λειτουργεί με μέλη απευθείας διορισμένα από την ελληνική κυβέρνηση.
Θέτοντας το σοβαρότερο ερώτημα της υπόθεσης, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αναρωτήθηκε κλείνοντας: «Σήμερα που μιλάμε, Τρίτη 17 Ιουνίου του 2025, ποιος έχει την ευθύνη για την ασφάλεια των ελληνικών σιδηροδρόμων; Οι οικογένειες των 57 νεκρών και μια χώρα ολόκληρη ζητούν αλήθεια και οξυγόνο. Ο ρόλος σας είναι κομβικός.».
Στο ρόλο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφέρθηκε και ο ευρωβουλευτής της «Ελληνικής Λύσης», Μανώλης Φράγκος, θέτοντας ερωτήματα για την ανεξαρτησία του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, τις παλιότερες δηλώσεις της ευρωπαίας εισαγγελέως Λάουρα Κοβέσι σχετικά με την ευθύνη Υπουργών, το πώς χρηματοδοτείται το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσεις και εάν αυτή τη στιγμή είναι ασφαλή τα τρένα στη χώρα μας.
Στη συζήτηση έλαβαν μέρος και ο ευρωβουλευτής της ομάδας Renew, Σάντρο Γκόζι που μίλησε για ένα ευρωπαϊκό και όχι ελληνικό πρόβλημα. Επίσης, ο ευρωβουλευτής των «Πρασίνων», Βιργίνιους Σινκεβίτσιους που επανέλαβε ότι η ασφάλεια πρέπει να έρχεται πρώτη και να υπάρχει διαφάνεια στο πως χρησιμοποιούνται τα ευρωπαϊκά κονδύλια για τις μεταφορές.
Τζιτζικώστας : Θα πάρουμε πρωτοβουλίες για να μην ξανασυμβεί
«Στόχος μου είναι να εργαστούμε μαζί για να μην ζήσουμε ποτέ ξανά μια τέτοια τραγωδία ούτε στην Ελλάδα, ούτε πουθενά αλλού στην Ευρώπη», ανέφερε στη δευτερολογία του ο Απόστολος Τζιτζικώστας που υποστήριξε ότι η η ασφάλεια και η καθημερινή λειτουργία των σιδηροδρόμων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των κρατών-μελών και φορέων, όχι της Επιτροπής, που δημιουργεί το σχετικό πλαίσιο και παρέχει τεχνική υποστήριξη. Επίσης, επανέλαβε ότι η διερεύνηση των δυστυχημάτων είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των εθνικών αρχών και της Δικαιοσύνης. Χαρακτήρισε μάλιστα την απόφαση που έλαβε για εξέταση της παραβίασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από πλευράς της Ελλάδας ως το ισχυρότερο εργαλείο που διαθέτει η Επιτροπή που διαπίστωσε ξεκάθαρες και συστημικές παραλείψεις. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ασκεί τις αρμοδιότητες και τον έλεγχο του σχεδίου δράσης της ελληνικής κυβέρνησης χωρίς την παραμικρή παρέκκλιεση. Εφόσον διαπιστώσουμε ολιγωρίες θα προχωρήσουμε στα επόμενα στάδια της διαδικασίας», τόνισε χαρακτηριστικά. Επανέλαβε δε τη δέσμευση του για την παρουσίαση της πρότασης αλλαγής του κανονισμού του Οργανισμού Σιδηροδρόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ERA). «Η ασφάλεια πρέπει να είναι κοινό ευρωπαϊκό αγαθό και απόλυτη προτεραιότητα. Σε αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε για να μην διατρέχει κανένας πολίτης κίνδυνο», κατέληξε ο Απ. Τζιτζικώστας.
Η απάντηση του Κώστα Αρβανίτη
Από πότε η παραπομπή μιας χώρας εξαρτάται από την πρόοδο ενός σχεδίου δράσης;
Παρά τις διαπιστωμένες διαχρονικές ολιγωρίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και συγκεκριμένων αρμόδιων ενωσιακών οργανισμών, ο κ. Τζιτζικώστας σήμερα πέταξε το μπαλάκι στις εθνικές Αρχές, και τελικά περιορίστηκε σε αυτοέπαινους για τα προσωπικά του αντανακλαστικά και σε αόριστα ευχολόγια για ένα σχέδιο δράσης που χρηματοδοτήθηκε με... ασυνήθιστα ενωσιακά κονδύλια. Ακόμη κι εκεί όμως, ο κ. Επίτροπος πρωτοτύπησε: μας είπε ότι εφόσον δεν προχωρά το σχέδιο δράσης, μόνο τότε θα επισπεύσει την παραπομπή στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απευθύνουμε ανοιχτή έκκληση στον κ. Τζιτζικώστα να μας υποδείξει σε ποιο ακριβώς άρθρο των ιδρυτικών Συνθηκών προβλέπεται ότι η παραπομπή εξαρτάται από την τυχόν πρόοδο ενός σχεδίου δράσης.
Βεβαίως, σιγή ασυρμάτου και για το θέμα του ERA και της ελλιπέστατης εποπτείας, παρότι βοά το σύμπαν για παρατυπίες στη διαδικασία έκδοσης των πιστοποιητικών. Ουδέν σχόλιο και για το ζήτημα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ και τις συγκρούσεις συμφερόντων. Ουδέν σχόλιο και τις παλινωδίες της DG MOVE που ενώ αρχικά είχε αποδεχθεί μια σύμβαση – γονατογράφημα μεταξύ Υπουργείου και ΟΣΕ και είχε αποσύρει την υπόθεση, ξαφνικά έχει ενστάσεις γιατί τώρα ανακάλυψε ασυμβατότητες με το ενωσιακό δίκαιο! Τελικά, η Επιτροπή είναι ένα εξαιρετικά αδύναμο όργανο που έχει σχεδόν ασήμαντες αρμοδιότητες. Μια ανήμπορη Κυβέρνηση 550 εκατομμυρίων ανθρώπων σε εξαιρετικά ταραγμένους καιρούς. Αυτό παραδέχθηκε σήμερα ο κ. Επίτροπος. Ή αυτό θέλει να πιστεύουμε για να ξεμπερδεύει μ' ένα ενοχλητικό αγκάθι.
Το έγκλημα των Τεμπών δεν είναι ένα δυσάρεστο εμπόδιο για να το αποφύγετε με πολιτικούς ελιγμούς, κύριε Τζιτζικώστα. Είναι η τραγική αφορμή που εκθέτει διαρκώς την αναλγησία, την αβελτηρία, και την ανεπάρκεια της ελληνικής και της ενωσιακής ηγεσίας.
Μιχαήλ Άγγελος Κωνσταντόπουλος- www.efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου