Χειρόφρενο στις μειώσεις μισθών απο το Ελεγκτικό Συνέδριο

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ (Εφημερίδα των Συντακτών) - Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ότι δεν επιτρέπεται να μειωθούν οι αποδοχές των εργαζομένων στα ΝΠΙΔ του Δημοσίου περισσότερο από 25%Φραγμός από το Ελεγκτικό Συνέδριο στο ενιαίο μισθολόγιο για τα ΝΠΙΔ του δημόσιου τομέα. Εκρινε ότι δεν επιτρέπεται να περικοπούν οι αποδοχές των εργαζομένων των ΝΠΙΔ του δημόσιου τομέα περισσότερο από 25%.

Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανέτρεψε με την απόφασή της τη συγκεκριμένη πολιτική επιλογή, με αφορμή το μισθολόγιο των εργαζομένων σε Δημοτικές Επιχειρήσεις Υδρευσης και Αποχέτευσης.

Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε ειδικότερα:

* Κατ’ αρχάς ότι οι διατάξεις των Ν. 4093/2012 και 4024/2011 αποτελούν εξαιρετικό δίκαιο και δεν επιτρέπεται η ερμηνεία τους με τον τρόπο που επιχείρησε να το κάνει το υπουργείο Οικονομικών. Οτι δηλαδή δεν επιτρέπεται να περικοπούν οι αποδοχές των εργαζομένων των ΝΠΙΔ του δημόσιου τομέα περισσότερο από 25%.

* Περαιτέρω, ότι αυτό δεν προβλέπεται ρητά στις ίδιες τις σχετικές ρυθμίσεις, ότι η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στα ΝΠΙΔ του ευρύτερου δημόσιου τομέα –αν και είναι κατ’ αρχήν δικαιολογημένη, παρ’ ότι θα έχει μόνιμες συνέπειες στη μισθολογική εξέλιξη των εργαζομένων, αφού οι αποδοχές τους στο εξής θα εξελίσσονται με αφετηρία χαμηλότερο επίπεδο– υπόκειται εντούτοις σε χρονικό περιορισμό που συμπίπτει με τη λήξη του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Στήριξης που εγκρίθηκε με τον Ν. 4093/2012 (δηλαδή θα ισχύσει μέχρι το τέλος του έτους 2016).

Περιορισμένη χρονική διάρκεια

Με τον τρόπο αυτό επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά η θέση ότι η κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας δεν επιτρέπεται να έχει μόνιμο χαρακτήρα. Ετσι, μετά τη λήξη του προγράμματος οι εργαζόμενοι του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα μπορούν να καταρτίζουν ξανά συλλογικές συμβάσεις εργασίας χωρίς να δεσμεύονται πλέον από το ενιαίο μισθολόγιο.

Πρέπει μάλιστα να επισημανθεί ότι τόσο ο εισηγητής της συγκεκριμένης υπόθεσης όσο και η μειοψηφία του 1/3 περίπου των μελών της Ολομέλειας (μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρός της) υποστήριξαν την άποψη ότι το ενιαίο μισθολόγιο επιτρέπεται να εφαρμόζεται μόνο στον στενό δημόσιο τομέα και όχι σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, όπως οι ΔΕΥΑ, που είναι αυτοχρηματοδοτούμενα και δεν επιβαρύνουν καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό, και ότι για τα ΝΠΙΔ είναι αντισυνταγματική η –έστω και περιορισμένης χρονικής διάρκειας– κατάργηση του δικαιώματος για σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Το ανώτατο όριο μείωσης

Υπενθυμίζεται ότι με τον Ν. 4024/2011 από τον Νοέμβριο του 2011 καθιερώθηκε το –κατά πολύ μειωμένο σε σχέση με το μέχρι τότε ισχύον– νέο ενιαίο βαθμολόγιο-μισθολόγιο. Προκειμένου ωστόσο να αποφευχθεί η απότομη και εξαιρετικά δραστική μείωση των αποδοχών των εργαζομένων, τέθηκε ανώτατο όριο μείωσης των αποδοχών το 25% των αποδοχών που αυτοί ελάμβαναν στις 31/10/2011. Ετσι εξακολούθησε να τους καταβάλλεται η λεγόμενη «υπερβάλλουσα μείωση». Οπως επίσης είναι γνωστό, το ενιαίο μισθολόγιο αρχικά εφαρμοζόταν μόνο στον στενό και όχι και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Οσον αφορά τους εργαζομένους του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ο νομοθέτης είχε επιλέξει τότε να μην ενταχθούν στο ενιαίο μισθολόγιο, με διατήρηση της δυνατότητας που είχαν μέχρι τότε να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας και για τα μισθολογικά θέματα, αλλά να καθιερώσει ανώτατα όρια αποδοχών (τόσο ανάλογα με την κατηγορία εκπαίδευσης κάθε εργαζομένου όσο και ως προς το μέσο κατά κεφαλήν κόστος αμοιβών προσωπικού). Εναν χρόνο μετά όμως, με τον Ν. 4093/2012 επεκτάθηκε το ενιαίο βαθμολόγιο-μισθολόγιο του Ν. 4024/2011 και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (με εξαίρεση μόνο τις εισηγμένες στο Χρηματιστήριο ανώνυμες εταιρείες του δημόσιου τομέα).

Η αυθαίρετη εγκύκλιος

Με τον τρόπο αυτό απαγόρευσε στο εξής την κατάρτιση συλλογικών συμβάσεων ακόμη και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δηλ. σε ΝΠΙΔ. Παράλληλα όμως, το ανώτατο όριο του 25% μείωσης των αποδοχών των εργαζομένων, που ίσχυσε για τους εργαζομένους του στενού δημόσιου τομέα, θα ίσχυε ομοίως και στα ΝΠΙΔ του ευρύτερου δημόσιου τομέα που υπήχθησαν στο ενιαίο μισθολόγιο μεταγενέστερα από τους υπαλλήλους του στενού δημόσιου τομέα.

Ομως το υπουργείο Οικονομικών, με εγκύκλιό του εντελώς αυθαίρετα επέβαλε στις διοικήσεις των ΝΠΙΔ αυτών να εφαρμόσουν εις διπλούν το όριο αυτό, δηλαδή να προβούν σε μια μείωση αποδοχών μέχρι 25% σε σχέση με τις αποδοχές τής 31/10/2011 και μια επιπλέον μείωση μέχρι 25% σε σχέση με τις αποδοχές της 31/12/2012, πράγμα το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη δραστικότατη μείωση των αποδοχών των συγκεκριμένων εργαζομένων έως και 45%! Αυτό είχε ως συνέπεια οι εργαζόμενοι του ευρύτερου δημόσιου τομέα, σε αντίθεση με τους εργαζομένους του στενού δημόσιου τομέα, να μη λαμβάνουν καν τη λεγόμενη «υπερβάλλουσα μείωση».

Τι λένε οι νομικοί

Οι δικηγόροι που χειρίστηκαν την υπόθεση, Σπυρίδων Μπαλατσούκας, Δημήτρης Βασιλείου και Φωτεινή Δερμιτζάκη, δήλωσαν στην «Εφ.Συν.»:

«Η διά της υπαγωγής στο ενιαίο μισθολόγιο-βαθμολόγιο των εργαζομένων ΝΠΙΔ του δημόσιου τομέα κατάργηση για απροσδιόριστο χρόνο του δικαιώματός τους για συλλογική διαπραγμάτευση σχετικά με μισθολογικά ζητήματα και για σύναψη αντίστοιχων συλλογικών συμβάσεων εργασίας αντίκειται σε θεμελιώδεις κανόνες του Συντάγματος και του ευρωπαϊκού δικαίου, αφού προσβάλλει στον πυρήνα της τη συλλογική αυτονομία και πολύ περισσότερο όταν οι φορείς αυτοί δεν επιβαρύνουν καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό.

»Ακόμα μάλιστα και στις περιπτώσεις που η επέμβαση στη συλλογική αυτονομία θα μπορούσε κατ’ αρχήν να θεωρηθεί δικαιολογημένη, προκειμένου να αντέξει στον έλεγχο υπό το φως των σχετικών θεμελιωδών κανόνων θα πρέπει επί πλέον να σέβεται την αρχή της αναλογικότητας, να αποτελεί δηλαδή πρόσφορο, αναγκαίο και μη δυσανάλογο μέτρο σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό. Η ελληνική Δικαιοσύνη ήδη με αρκετές αποφάσεις Μονομελών Πρωτοδικείων της χώρας εντοπίζει τις κόκκινες γραμμές και ανατρέπει πολιτικές επιλογές που προσβάλλουν τους ως άνω θεμελιώδεις κανόνες. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και αυτή η απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου».

Συντάκτης: Αρτεμις Σπηλιώτη, Κατερίνα Κατή