Επιτέλους και μια σωστή προσέγγιση για τις παράλογες απαιτήσεις ορισμένων τοπικών παραγόντων που στην ουσία υποβαθμίζουν την ανάπτυξη του σιδηρόδρομου.Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπρούσαλης*
Πόλεμο για τη διάσωση της πόλης μέχρις εσχάτων έχει επανειλημμένα κηρύξει η Δημοτική αρχή της Πάτρας εναντίον ενός επικίνδυνου εισβολέα που
απειλεί να την αποκόψει από το παραλιακό μέτωπό της. Ο επικίνδυνος εισβολέας είναι το σχεδιαζόμενο σύγχρονο ηλεκτροκίνητο τραίνο και η
επιφανειακή του διέλευση κοντά στο λιμάνι και το παραλιακό μέτωπο. Ο εχθρός «δεν θα περάσει» και δεν θα «μαχαιρώσει την πόλη» όπως διατείνεται η Δημοτική Αρχή!
Ο εχθρός, ωστόσο, έρχεται με φιλικές διαθέσεις στην Πάτρα. Προβλέπεται ότι θα κυκλοφορεί με χαμηλή ταχύτητα μέσα στην πόλη πάνω σε ράγες, δηλαδή σε ελεγχόμενη σταθερή τροχιά, και με λίγα δρομολόγια ανά ώρα. Δεν θα απαγορεύει την προσπέλαση πεζών και οχημάτων με διαβάσεις προς την παραλία. Δεν θα ρυπαίνει το περιβάλλον και θα συνδέεται με έναν καλαίσθητο πολιτισμένο χώρο, γύρω από έναν σύγχρονο σιδηροδρομικό σταθμό. Έναν σταθμό που πρέπει να γίνει επιτέλους μια αξιοπρεπής πύλη εισόδου από τη δυτική Ευρώπη στη χώρα μας. Την πύλη που πρέπει να αναδείχνει πραγματικά το σύγχρονο φιλόξενο πρόσωπο της πόλης και της Ελλάδας. Έναν εμφανή σταθμό όπου ο επιβάτης θα αγναντεύει από τη μια τον γαλάζιο ορίζοντα του Ιονίου και από την άλλη την πόλη των Πατρών. Έναν τέτοιο προβεβλημένο καλαίσθητο και λειτουργικό χώρο χρειάζεται μέσα στην καρδιά της η πόλη κι όχι μια καταβυθισμένη πανάκριβη υπόγειο στοά.
Η δραματική υποβάθμιση των σύγχρονων πόλεων της χώρας μας από την ασφυκτική παντοκρατορία του αυτοκινήτου είναι παραπάνω από αισθητή. Σήμερα όμως σε πολλές πόλεις στον κόσμο αναπτύσσεται σημαντικό κίνημα για λιγότερο αυτοκίνητο (Παρίσι, Λονδίνο, Ρίο, Σύδνεϋ, Νέα Υόρκη κι αλλού). Σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις κορυφαίος δείκτης ποιότητας ζωής είναι η αποτελεσματικότητα του δημόσιου συστήματος συγκοινωνιών, κυρίως μέσω ελαφρών μέσων σταθερής τροχιάς (τραμ) σε συνδυασμό με πεζοδρομήσεις και διαδρόμους για το ποδήλατο (Βρυξέλλες, Ζυρίχη, Μιλάνο, Μόναχο, Βερολίνο, Στρασβούργο κτλ).
Κι όμως στην Ελλάδα τα «υπερευαίσθητα» αντανακλαστικά ενεργοποιούνται μόνο όταν πρόκειται για επίγεια- επιφανειακά μέσα σταθερής τροχιάς (τραίνα ή τραμ). Τότε ζητούνται «υπογειοποιήσεις», ή απομακρύνσεις του τραίνου από τις πόλεις. «Κάντε όλοι στην άκρη», για να μην ενοχληθεί το αυτοκίνητο, ο «ιδιώτης». Μια νοσηρή εγωιστική νοοτροπία και συμπεριφορά με αξιώσεις να δεσμεύονται όλο και πιο πολλοί χώροι αλλά και πόροι σε βάρος άλλων συλλογικών κοινωνικών αναγκών. Ένας ιδιότυπος στρεβλωτικός επαρχιωτισμός που αντικειμενικά εκτρέφει ποικίλα συμφέροντα του αυτοκινητιστικού κεφαλαίου. Απέναντι σε αυτή τη νοοτροπία αξίζει να προτάξετε τα στήθη και τις ασπίδες σας κ. Δήμαρχε! Το τραίνο αντίθετα είναι η φιλικότερη στο περιβάλλον μαζική χερσαία συγκοινωνία δηλαδή (συν – κοινωνία), άρα επικοινωνία και πολιτισμός.
Καταβύθιση του τραίνου στην παραλία με «υπογειοποίηση» θα σημάνει τελμάτωση, παραπομπή στις καλένδες και τελικά καταβύθιση του ορατού στόχου για επικείμενη έλευσή του στην πόλη και το λιμάνι. Το ίδιο και απομάκρυνση της σιδηροδρομικής χάραξης από την Πάτρα, η οποία πέρα από το προαπαιτούμενο δυσανάλογο και τελικά απαγορευτικό κατασκευαστικό κόστος, σημαίνει και απένταξή της από την πόλη και την άμεση προσβασιμότητα των πολιτών. Η καλύτερη σιδηροδρομική συγκοινωνία είναι εκείνη που αποτελεί οργανικά αναπόσπαστο λειτουργικό στοιχείο της πόλης κι όχι περιθωριακός απομεμακρυσμένος περαστικός. Το άμεσα προσιτό στον πολίτη τραίνο ευνοεί την «λαϊκή μετακίνηση», χωρίς διαμεσολαβήσεις άλλων μεταφορικών μέσων και επιβαρύνσεις κόστους.
Αλήθεια, με την ευκαιρία, μήπως θα πρέπει να επιδειχτεί ανάλογη ευαισθησία και για απομάκρυνση του σταθμού των λεωφορείων από την προνομιακή θέση του κοντά στο κέντρο της πόλης; Εγώ δεν πιστεύω κ. Δήμαρχε ότι εργάζεστε για εύνοια ιδιωτικών συμφερόντων του αυτοκινητιστικού κεφαλαίου. Οι «λαϊκές ανάγκες» όμως εξυπηρετούνται με ορθολογισμό κι όχι με περιττά φαραωνικά έργα που ποτέ δεν τελειώνουν.
Είμαι βέβαιος ότι συμφωνείτε ότι εχθρική και αντιλαϊκή είναι η δυσανάλογη απομύζηση των διαθέσιμων πενιχρών λαϊκών εισοδημάτων για υπερχρησιμοποίηση αυτοκινήτων, ενώ ταυτόχρονα κατασπαταλιέται ενέργεια και επιβαρύνεται πολύπλευρα το περιβάλλον. Εχθρικά για την πόλη είναι οι ασφυκτικές καταλήψεις των δημόσιων χώρων και τα απαγορευτικά φράγματα από τις ατέλειωτες ουρές κινούμενων αυτοκινήτων που μπλοκάρουν την πρόσβαση στο παραλιακό μέτωπο κι όχι το τραίνο.
Αυτά «μαχαιρώνουν» πραγματικά την Πάτρα κι όχι μια επιφανειακή σιδηροδρομική διέλευση με λογικούς οικονομικούς και περιβαλλοντικούς όρους. Αυτό προτείνεται με ολοκληρωμένη διεπιστημονική προσέγγιση και με συνεργασία τριών Πολυτεχνείων (Πάτρας, Αθήνας και Ζυρίχης). Δυσκολεύομαι να δεχτώ ότι όλοι οι προαναφερθέντες έχουν συνωμοτήσει ταυτόχρονα εναντίον της Αχαϊκής πρωτεύουσας.
*Ο Κωνσταντίνος Μπρούσαλης είναι εκπαιδευτικός, ιστορικός συγγραφέας και Επικεφαλής της Κίνησης Πελοποννησιακής Γραμμής «Σταθερή Τροχιά»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου