Υπεργολαβίες, υπερτιμολογήσεις, δυσεύρετα μεροκάματα, σκληρές εργασιακές συνθήκες, κατάρρευση της ναυπηγοεπισκευής.Με καζάνι που σιγοβράζει μοιάζει εδώ και μήνες η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη στο Πέραμα.
Η έλλειψη μεγάλων δεξαμενών στα κυριότερα ναυπηγεία της χώρας έμοιαζε να έχει δημιουργήσει ασφυκτική πίεση στην ευρύτερη οικονομία του Πειραιά, με αποτέλεσμα πολλοί να περιμένουν τις κινήσεις των Κινέζων ως «μάννα εξ ουρανού» που θα έλυνε τα προβλήματα.
Το καλοκαίρι του 2017, ο διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΠ, Captain Fu, δήλωνε σίγουρος ότι η νέα δεξαμενή που θα ερχόταν από την Κίνα θα δημιουργούσε εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίας. Στα μέσα Απριλίου 2018, το μάννα από την Κίνα ήρθε, και η πλωτή δεξαμενή «Πειραιάς ΙΙΙ», μεταφορικής ικανότητας 80.000 τόνων, τέθηκε σε λειτουργία.
Επτά μήνες μετά όμως, η Ζώνη διανύει τη χειρότερη οικονομική περίοδο της τελευταίας 20ετίας - έτσι τουλάχιστον υποστηρίζουν οι εργαζόμενοι. Ακριβώς την ίδια περίοδο, η Cosco ζητά επίμονα άδεια για δικό της ναυπηγείο στην περιοχή.
Η «Εφ.Συν.» πέρασε την πύλη της «απαγορευμένης ζώνης», αναζητώντας απαντήσεις για την εκρηκτική άνοδο της ανεργίας, η οποία, ενώ συνδέεται με ευρύτερα επιχειρηματικά συμφέροντα, εξυπηρετεί με τον καλύτερο τρόπο τις επιδιώξεις της Ακροδεξιάς.
Επιστροφή στο ναδίρ
«Αυτή τη στιγμή η Ζώνη είναι πρακτικά νεκρή. Παρά τις δεσμεύσεις του καινούργιου ιδιοκτήτη του λιμανιού, της Cosco, η ναυπηγοεπισκευή παραμένει ένας κλάδος διαλυμένος. Αυτό αξιοποιείται συνεχώς από τη Χρυσή Αυγή» εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο αντιδήμαρχος Τάκης Καραγιαννάκης, πρώην μεταλλεργάτης στη Ζώνη και συνδικαλιστής και ο ίδιος.
Η διετία 2016-2017 είχε δώσει μια ανάσα αισιοδοξίας. Υπήρξε αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 1000%, στο Πέραμα απασχολούνταν πάνω από 5.000 εργαζόμενοι, ενώ η εταιρεία παρουσίασε αύξηση κερδών στη Ζώνη 49%, το μεγαλύτερο ποσοστό από κάθε άλλη δική της δραστηριότητα. Οι λόγοι ήταν πολλοί.
Αρχικά, η έλευση του κινεζικού κολοσσού δημιούργησε πολύ θετικό κλίμα σε εργαζόμενους και εργολάβους της περιοχής, κυρίως βάσει των εξαγγελιών.
«Στηρίξαμε τη Σύμβαση Παραχώρησης στην Cosco τότε, ακόμα και κόντρα στα κόμματα που ανήκαμε. Είχε λειτουργήσει η κυβέρνηση σωστά. Προστάτευε τη ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα με ξεκάθαρο τρόπο», εκμυστηρεύεται διευθυντικό στέλεχος μεγάλης εργολαβικής εταιρείας της περιοχής.
«Η νέα σύμβαση με τις παρεμβάσεις του Θ. Δρίτσα ήταν πολύ καλύτερη από αυτή του Μ. Βαρβιτσιώτη. Αυτό άλλαξε το κλίμα. Μέχρι να αλλάξει και η Cosco όμως», υπογραμμίζει ο Γιώργος Αλεβιζόπουλος, περιφερειακός σύμβουλος Πειραιά, μεταλλεργάτης στη Ζώνη και συνδικαλιστής στη Ριζοσπαστική Ενότητα Μεταλλεργατών.
Συλλογικές Συμβάσεις
Το 2017, μετά από οκτώ χρόνια, υπογράφτηκε η πρώτη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας ναυπηγοεπισκευαστικών εργασιών, με μισθούς λίγο πιο κάτω από τα επίπεδα του 2009, αλλά με κεκτημένα πολύ σημαντικά για το ωράριο, τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας, τα δικαιώματα σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος.
Υπήρχαν και άλλοι λόγοι για την καλή διετία 2016-2017, μας λέει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά-Σαλαμίνας, Ακης Αντωνίου: «Η έκτακτη κατάσταση πολιτικής αστάθειας στην Τουρκία αύξησε κατακόρυφα τα ασφάλιστρα των πλοίων και κατέστησε ασύμφορα τα τουρκικά ναυπηγεία. Οι μειώσεις που έγιναν στο κόστος των εργοδοτών και των ναυτιλιακών εταιρειών μέσω φοροαπαλλαγών για διάφορα ζητήματα έπαιξαν ρόλο. Επιπλέον, έπεσε η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο. Αυτομάτως αυτό έριξε το κόστος των ναυτιλιακών που δουλεύουν με δολάριο».
Ο Αντωνίου δουλεύει ως μεταλλεργάτης από το 2006, κυρίως στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη στο Πέραμα. Εδώ και έξι μήνες δεν βρίσκει δουλειά στη Ζώνη και έχει βρει μεροκάματο σε ελασματουργείο στον Ασπρόπυργο. Για τους περισσότερους εργαζόμενους, τα δύο χρόνια κινητικότητας απλά κάλυψαν κάποια χρωστούμενα προηγούμενων χρόνων.
Σήμερα στη Ζώνη δουλεύει περιστασιακά περίπου το 35% των εργαζομένων. Φέτος έχουν κάνει κατά μέσο όρο 30 μεροκάματα, ενώ το 2017 ο αριθμός ξεπερνούσε τα 150 και υπήρχαν μέρες με έλλειψη εργατικών χεριών.
Σύμφωνα με τους περισσότερους εργαζόμενους στη Ζώνη, η Cοsco παραβιάζει τους όρους της Σύμβασης Παραχώρησης, εκβιάζοντας για άδεια ναυπηγείου, υπονομεύοντας την ελεύθερη χρήση της ζώνης, γεγονός που εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην καταστροφή 450 μικρομεσαίες ναυπηγοεπισκευαστικές επιχειρήσεις και πάνω από 110 βιοτεχνικές, καθώς και ναυπηγικά και ναυτιλιακά γραφεία που λειτουργούν παράλληλα με τις ναυπηγοεπισκευαστικές.
Στα μέσα Αυγούστου 2018 η Επιτροπή Εξέτασης Ενδικοφανών Προσφυγών της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας απέρριψε την αίτηση του ΟΛΠ (δηλαδή της Cosco) να λάβει άδεια λειτουργίας ναυπηγείου, με συντριπτική πλειοψηφία 9 προς 1. Τρεις μήνες νωρίτερα η ίδια αίτηση είχε απορριφθεί από την Περιφέρεια Αττικής.
Η δεξαμενή των 80.000 τόνων... προβλημάτων
Η διοίκηση του ΟΛΠ προσέφυγε στο ΣτΕ με βασικό επιχείρημα πως άδειες ναυπηγείου έχουν δοθεί το προηγούμενο διάστημα σε τέσσερα ναυπηγεία (τρία στη Σαλαμίνα και ένα στο Πέραμα), κατ’ εξαίρεση της νομοθεσίας που απαγορεύει εγκατάσταση βιομηχανικών δραστηριοτήτων βαριάς όχλησης στην Αττική.
Το βασικό όμως επιχείρημα είναι άλλο: «Αν δεν υπάρξει το ναυπηγείο, δεν μπορεί να λειτουργήσει η περίφημη δεξαμενή των 80.000 τόνων». Ιδιόκτητο ναυπηγείο όμως συνεπάγεται το τέλος της ελεύθερης Zώνης του Περάματος όπως την ξέραμε.
Σύμφωνα με καταγγελίες εργαζομένων στο υπουργείο Ναυτιλίας, η πλωτή δεξαμενή της Cosco έχει σοβαρά προβλήματα λειτουργίας, απαρχαιωμένο και επικίνδυνο εξοπλισμό, ενώ η μελέτη για την τοποθέτησή της κρίνεται πρόχειρη, αφού είχε τοποθετηθεί 25 μέτρα από την προβλήτα.
Το υπουργείο Ναυτιλίας έστειλε ύστερα από αλλεπάλληλες καταγγελίες της Ριζοσπαστικής Ενότητας Μεταλλεργατών το καλοκαίρι την Επιθεώρηση Πλοίων, πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι και διορθώσεις, όμως τα σοβαρά προβλήματα παραμένουν.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως παραμένει κρυφός ο χρόνος κατασκευής της δεξαμενής. Το πραγματικό ερώτημα όμως αφορά την τιμολόγησή της.
Σε καταγγελία που είναι υπ’ όψιν της κυβέρνησης, τα 23 εκατ. ευρώ που φέρεται να κόστισε θεωρούνται εντελώς αδικαιολόγητα σε σχέση με την πραγματική της αξία, με στόχο να φανεί ότι καλύπτεται μέρος των συμβατικών υποχρεώσεων της Cosco, που είναι επενδύσεις ύψους 55 εκατομμυρίων ευρώ εντός πενταετίας στη Ζώνη.
«Η αξία της με βάση τις τιμές εκκίνησης δεν είναι πάνω από 8 με 10 εκατομμύρια. Υπάρχει υπερτιμολόγηση. Η δεξαμενή κοστολογήθηκε από αυτούς ως αξία αγοράς και χρεώθηκε στον ΟΛΠ, μαζί με κάποια έργα συντήρησης, για να δικαιολογήσει τον στόχο των 55 εκατομμυρίων. Τώρα λένε ότι έχουν δώσει 35 εκατομμύρια μαζί με έργα που έχουν κάνει» υποστηρίζει στην «Εφ.Συν.» ο Γιώργος Αλεβιζόπουλος.
Είναι αυτό επένδυση;
Αποκαλυπτικό είναι και στέλεχος μεγάλης εργολαβικής εταιρείας στη Ζώνη (τα στοιχεία του είναι στη διάθεση της «Εφ.Συν.»):
«Για να καταλάβετε τα μεγέθη, εκπλειστηριάστηκαν πρόσφατα δύο δεξαμενές ίδιου τύπου με της Cosco από τα Nαυπηγεία Σκαραμαγκά. Η μία είχε σπάσει, η άλλη είχε βουλιάξει. Πουλήθηκαν 1,5 εκατομμύριο ευρώ. Για να ανελκυθεί η μία, απαιτείται μισό εκατ. ευρώ. Δύο εκατ. ευρώ σύνολο. Χρειάζονται περίπου 10 εκατ. ευρώ για επισκευές. Συνολικό κόστος 12-15 εκατ. ευρώ. Εχεις δηλαδή δύο δεξαμενές του ίδιου μεγέθους με αυτήν εδώ της Cosco και μπορείς να τις πουλήσεις 40. Με τη λογική της Cosco, θα τις πουλήσεις 60 εκατ. ευρώ και θα σου έχουν κοστίσει το πολύ 20 εκατομμύρια ευρώ. Αυτά είναι τα κόλπα που κάνουν. Πήραν τα 30 εκατομμύρια από τη χώρα μας, τα πήγαν στην Κίνα για να κάνουν προμήθεια δεξαμενής. Αυτό δεν είναι επένδυση. Είναι το ακριβώς αντίθετο».
Σύμφωνα με τον Γ. Αλεβιζόπουλο, η Cosco φαίνεται να παίζει καθυστερήσεις. Δεν κάνει επισκευές, ανέβασε τα τιμολόγια στα ύψη, εισπράττει από τους δεξαμενισμούς πιέζοντας για το ιδιόκτητο ναυπηγείο, την ώρα που κρατά τα τεράστια κέρδη από την προηγούμενη διετία, αναμένοντας μια πιθανή κυβερνητική αλλαγή.
Η κόντρα Αμερικής - Κίνας
«Εμείς πιστεύουμε ότι αυτό που συμβαίνει τώρα οφείλεται κυρίως στη μάχη που γίνεται για τις υποδομές της ναυπηγικής βιομηχανίας ανάμεσα στην Κίνα και τις ΗΠΑ, ειδικά τους τελευταίους μήνες. Τώρα η κυβέρνηση φαίνεται ότι παίρνει το πλευρό των Αμερικανών. Οι ενδείξεις είναι ξεκάθαρες. Εκανε πρόταση η Οnex Shipyard, η αμερικανική πολυεθνική που πήρε τα Ναυπηγεία της Σύρου, για τον Σκαραμαγκά και την Ελευσίνα. Δεν ήταν τυχαία η επίσκεψη του Αμερικανού πρέσβη Tζέφρι Πάιατ στον Δήμο Περάματος το καλοκαίρι» σημειώνει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά-Σαλαμίνας, Ακης Αντωνίου.
Η γεωπολιτική ανάλυση προφανώς δεν είναι ίδια για όλους τους συνομιλητές μας. Αρκετοί είναι αυτοί που πιστεύουν πως αν λειτουργήσουν τα Ναυπηγεία της Ελευσίνας και του Σκαραμαγκά, θα ωφεληθεί και το Πέραμα, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν.
Το τρικ με τη Ναυπηγοεπισκευαστική και τα σύγχρονα δουλεμπορικά
Σύμφωνα με τους μεταλλεργάτες στο Πέραμα, η Cosco κάνει επαφές με εφοπλιστές και τις ενώσεις τους, ζητώντας τους να αναλαμβάνει τις επισκευές των πλοίων τους, λειτουργώντας σαν ναυπηγοεπισκευαστική επιχείρηση.
Παράλληλα, καταγγέλλεται πως στις πύλες εισόδου στη Ζώνη γίνεται καθημερινά ένας ψυχολογικός πόλεμος για να περάσει κάποιος στους χώρους εργασίας.
Την ίδια ώρα διατυπώνονται επισήμως από ναυτεργατικά σωματεία (ΠΕΝΕΝ) σοβαρές καταγγελίες για ιδιωτικά «δουλεμπορικά» γραφεία που έχουν κάνει την εμφάνισή τους στον Πειραιά, με σκοπό την εκμετάλλευση των άνεργων ναυτικών («Δουλεμπορικά ιδιωτικά γραφεία», «Εφ.Συν.», Χρ. Παπασταθοπούλου, 26.9.2018). Πλέον, πολλοί πλοιοκτήτες προτιμούν να πάνε στην Τουρκία «να κάνουν τη δουλειά τους με ηρεμία», όπως λένε. Εκεί εξάλλου η τιμή του μετάλλου, στη ναυπηγοεπισκευή, έχει μειωθεί σε σχέση με την Ελλάδα, όπου όμως παραμένουν φτηνότερα συγκριτικά τα υπόλοιπα έξοδα (τροφοδοσία, κόστος ελλιμενισμού κ.ά.).
Επειτα από μια σύντομη περίοδο κινητικότητας, η ανεργία στη Ζώνη έχει εκτοξευθεί ξανά. «Μόλις το 35% βρίσκει μεροκάματα, κι αυτά περιστασιακά» Επειτα από μια σύντομη περίοδο κινητικότητας, η ανεργία στη Ζώνη έχει εκτοξευθεί ξανά. «Μόλις το 35% βρίσκει μεροκάματα, κι αυτά περιστασιακά» | Κ.Ζαφειρόπουλος/Μ.Βαλασόπουλος
Σε επιστολές τους στην κυβέρνηση, πολλοί μεταλλεργάτες ζητούν να ασκηθεί έλεγχος στον εκπρόσωπο του Δημοσίου στο συμβούλιο του ΟΛΠ γιατί «επιτρέπεται η υπονόμευση, μέσω της λειτουργίας της Cosco, του δημοσίου συμφέροντος».
Μια βαριά βιομηχανία, έντασης εργασίας, που θα μπορούσε να σημάνει τη βελτίωση της αναπτυξιακής πολιτικής για τη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία της χώρας, έχει μετατραπεί σε όμηρο παιχνιδιών σκοπιμότητας, πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων.
«Πώς γίνεται οι κινεζικές επενδύσεις να ακούγονται μόνο στα κανάλια και εμείς εδώ στο Πέραμα να βλέπουμε ότι έχουν βάλει μόνο τέσσερα εκατ. ευρώ σε δύο χρόνια, ενώ ακόμα στη Ζώνη δεν υπάρχει ρεύμα και οι επιχειρήσεις λειτουργούν μόνο με πετρελαιομηχανές; Πού είναι οι πραγματικές επενδύσεις;» είναι η απορία των συνομιλητών μας, την ώρα που μας αποχαιρετούν στην έξοδο της Ζώνης.
www.efsyn.gr
Συντάκες Αφροδίτη Τζιαντζή, Κώστας Ζαφειρόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου