Σιδηρόδρομος: Προβλήματα σε σταθμούς, ελλιπής πληροφόρηση και βλάβες

Οι προτάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων για τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και τα δικαιώματα των επιβατών. Μπορεί το γρήγορο τρένο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ να προγραμματίζει προσεχώς και ύστερα από πολλαπλές αναβολές το πρώτο του δρομολόγιο, αλλά όπως φαίνεται στη διαδρομή του θα χρειαστεί να περνά μέσα από τη ...ζούγκλα των άκοπων κλαδιών και δέντρων που υπάρχουν σε πολλά σημεία του δικτύου.

Οπως μεταδίδουν οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο, σε αρκετά σημεία από τα περίχωρα της Λαμίας, έως το Αιγίνιο, τη Δράμας και την Ειδομένη, οι αμαξοστοιχίες σχεδόν δεν χωρούν να περάσουν μέσα από τα δέντρα με τους μηχανοδηγούς να καταγγέλλουν ότι παρά τις επιστολές, τα εξώδικα και τα υπομνήματα των τελευταίων ετών, και φέτος εν μέσω αντιπυρικής περιόδου η γραμμή της ηλεκτροκίνησης και πολλά σημεία του δικτύου σχεδόν «πνίγονται» από τη βλάστηση αυξάνοντας τον κίνδυνο πυρκαγιάς.

Με νωπές τις μνήμες από την αργή αποκατάσταση των βλαβών που άφησαν πίσω τους οι σφοδρές χιονοπτώσεις του περασμένου Φεβρουαρίου, η καθημερινή κατάσταση του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα φαίνεται ότι απέχει ακόμα πολύ από το ιδανικό.

Ανεπαρκής φωτισμός σε αρκετούς σταθμούς, ελλιπή συστήματα πληροφόρησης των επιβατών, συνεχείς βλάβες σε ανελκυστήρες και κυλιόμενες σκάλες συνθέτουν την εικόνα του σιδηροδρόμου, η οποία κάθε χρόνο αποτυπώνεται και στα παράπονα που υποβάλλουν οι επιβάτες και φτάνουν στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Και μπορεί η φετινή χρονιά να έχει οριστεί ως ευρωπαϊκό έτος σιδηροδρόμων, αλλά στη χώρα μας το μέσο εξακολουθεί να υποφέρει από εγκατάλειψη και ημιτελή έργα.

Για τη βελτίωση των σιδηροδρομικών μετακινήσεων η ΡΑΣ προχώρησε σήμερα Τετάρτη στην ανακοίνωσή των προτάσεών της προς τις σιδηροδρομικές εταιρίες, αλλά και τον διαχειριστή υποδομής ΟΣΕ.

Μεταξύ άλλων συστήνει την ύπαρξη επαρκούς φωτισμού και καμερών ασφαλείας στους σταθμούς, τον έλεγχο στις πλατφόρμες των σιδηροδρομικών σταθμών των ταξιδιωτών, αποκλειστικά με την επίδειξη του εισιτηρίου, την τακτική συντήρηση του τροχαίου υλικού ή αντικατάστασή του, ιδιαίτερα σε δρομολόγια που εμφανίζονται επαναλαμβανόμενες βλάβες, την έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση επιβατών, αλλά και την παροχή wi – fi στους σιδηροδρομικούς σταθμούς και στους συρμούς.

Ωστόσο, όπως προκύπτει από την τελευταία αναφορά της ΡΑΣ που αφορά το 2019, το τελευταίο «κανονικό» προ κορονοιού έτος, η υφιστάμενη κατάσταση απέχει πολύ από τις προτάσεις.

Σύμφωνα με την έκθεση, καταγράφηκαν μεταξύ άλλων:

• Σημαντικά προβλήματα που αφορούν τις υποδομές στους σταθμούς και τις αποβάθρες, όπως ανελκυστήρες, κυλιόμενες κλίμακες που δε βρίσκονται σε λειτουργία.
• Καθυστέρηση στην υλοποίηση εργασιών από το διαχειριστή υποδομής που αφορούν σε υπηρεσίες συντήρησης, ανακαίνισης, επισκευής για τη λειτουργία ηχητικών εγκαταστάσεων ή ηλεκτρονικών πινάκων δρομολογίων.
• Έλλειψη πληροφόρησης που καταγράφεται σε μεγάλο αριθμό παραπόνων και συνδέεται κυρίως με τις ακυρώσεις ή τις διαταραχές δρομολογίων αλλά και των απεργιών.
• Οι εγκαταστάσεις ηλεκτρονικών οθονών για τις ανακοινώσεις πληροφοριών ήταν για ακόμα μία χρονιά εκτός λειτουργίας.
• Παράπονα για το προσωπικό αμαξοστοιχιών και σταθμών.
• Παράπονα για την πολιτική ακυρώσεων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την οποία οι επιβάτες χαρακτηρίζουν «σύνθετη» και «μη κατανοητή».
• Τα συνηθέστερα προβλήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια αφορούν την παρουσία ανθρώπων στους σταθμούς και τις αμαξοστοιχίες που επαιτούν ή είναι χρήστες ουσιών η προβαίνουν σε μικροκλοπές. Ορισμένοι μάλιστα αναφέρουν και τη δυσκολία ή και αδυναμία επικοινωνίας εντός του συρμού αν κάτι έκτακτο προκύψει.
• Αναφορές υπήρξαν και για το επίπεδο καθαριότητας των χώρων υγιεινής εντός συρμών και σταθμών.

Η ΡΑΣ ολοκλήρωσε πρόσφατα τη δεύτερη μελέτη της, η οποία συμπίπτει με το Νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τα δικαιώματα των επιβατών σιδηροδρομικών μεταφορών που ψηφίστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και εγκαθιδρύει νέο ενισχυμένο πλαίσιο προστασίας των επιβατών, δημιουργώντας προϋποθέσεις για την αύξηση των σιδηροδρομικών ταξιδιών και συνακόλουθα αύξηση της βιώσιμης κινητικότητας στην Ευρώπη.

Η ΡΑΣ, ως εθνικός φορέας (National Enforcement Body – NEB) για την επιβολή του νέου Κανονισμού, υπογραμμίζει ότι η νέα νομοθετική πρωτοβουλία ενδυναμώνει τη διασφάλιση και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των επιβατών αλλά και την ένταση επιτήρησης της ποιότητας του παρεχόμενου μεταφορικού έργου.

Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης ελέγχου προτείνει μέτρα σε επτά τομείς, την προσβασιμότητα για τα ΑμΕΑ, την ασφάλεια, τις βλάβες, τα εισιτήρια, την πληροφόρηση, το προσωπικό και τις υπηρεσίες.

Να σημειωθεί βέβαια ότι, όπως εξηγεί στο «ethnos.gr», η πρόεδρος της ΡΑΣ, Ιωάννα Τσιαπαρίκου έως το 2024 ισχύει η τρίτη παράταση που έχει ληφθεί και εξαιρεί από την υποχρεωτικότητα εφαρμογής τα ζητήματα που σχετίζονται με τα συστήματα τεχνικών πληροφοριών και κρατήσεων, τις καθυστερήσεις και ακυρώσεις δρομολογίων καθώς επίσης και την επιστροφή χρημάτων και την αποζημίωση κομίστρου. Οι εταιρίες βεβαίως μπορούν να λαμβάνουν τα δικά τους μέτρα, όπως κάνει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ στις περιπτώσεις αποζημιώσεις, αλλά αυτό δεν μπορεί να τους επιβληθεί: «Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων καταλήγει σε κάποιες προτάσεις και προτεραιοποιεί τα μέτρα, αλλά γι΄ αυτά τα ζητήματα δεν μπορεί να επιβάλει κυρώσεις. Επιμένουμε όμως πολύ στο ζήτημα της πληροφόρησης των επιβατών διότι πρέπει κάποια στιγμή να έχουμε σύστημα πληροφοριών. Δεν μπορεί να μην υπάρχει πληροφόρηση για τον ταξιδιώτη. Μπορεί να εξαιρούμαστε αλλά το προτεραιοποιούμε καθώς θεωρούμε ότι είναι εύκολο να γίνει», σημειώνει η κυρία Τσιαπαρίκου.

Αναλυτικά τα μέτρα ανά κατηγορία που προτείνει η ΡΑΣ είναι:

ΑμεΑ και Προσβασιμότητα

• Εκπαίδευση του προσωπικού που είναι αρμόδιο για τη συνδρομή των Ατόμων με Αναπηρία και Ατόμων με Μειωμένη Κινητικότητα σε κάθε στάδιο της μετακίνησής τους στο σιδηροδρομικό σταθμό και στις αμαξοστοιχίες τόσο για την παροχή βοήθειας όσο και για την πρόληψη κινδύνων / ατυχημάτων.
• Άμεση αποκατάσταση των εκάστοτε βλαβών που παρουσιάζονται στους ανελκυστήρες και στις κυλιόμενες κλίμακες ώστε να εξυπηρετούνται, κατά προτεραιότητα, άτομα με αναπηρίες ή μειωμένη κινητικότητας
• Συστηματική ενημέρωση με κάθε πρόσφορο τρόπο της δυνατότητας καλύτερης εξυπηρέτησης των επιβατών με ΑμεΑ/ΑΜΚ για πρότερη ενημέρωση της αρμόδιας σιδηροδρομικής επιχείρησης 48 ώρες πριν το ταξίδι.
• Μέτρηση της ικανοποίησης των επιβατών ΑμεΑ/ΑΜΚ ώστε να βελτιώνεται συνεχώς η εξυπηρέτησή τους.

Ασφάλεια

• Άμεση ενημέρωση του επιβατικού κοινού εντός και εκτός συρμών για την ύπαρξη εκτάκτων περιστατικών/συμβάντων.
• Επαρκής φωτισμός και κάμερες ασφαλείας σε καίρια σημεία στους σταθμούς, ώστε να αποθαρρύνονται πιθανές παραβατικές συμπεριφορές.
• Έλεγχος εισόδου στις πλατφόρμες των σιδηροδρομικών σταθμών των ταξιδιωτών, αποκλειστικά με την επίδειξη του εισιτηρίου.
• Συνεχής αξιολόγηση συμβάντων και ατυχημάτων, με άμεσες ενέργειες εντοπισμού αιτιών και αποκατάστασης
• Επέκταση συνεργασίας μεταξύ Σιδηροδρομικών Φορέων και Ελληνικής Αστυνομίας στους σιδηροδρομικούς σταθμούς, σε σημεία που παρατηρούνται παραβατικά φαινόμενα.

Βλάβες

• Τακτική συντήρηση του τροχαίου υλικού ή αντικατάστασή του, ιδιαίτερα σε δρομολόγια που εμφανίζονται επαναλαμβανόμενες βλάβες
• Τακτική συντήρηση των υποδομών, τόσο του δικτύου όσο των σιδηροδρομικών σταθμών ώστε να εξασφαλίζεται η προσβασιμότητα.
   

Εισιτήρια

• Διαθεσιμότητα όλων των τύπων των εισιτηρίων από όλα τα σημεία πώλησης (γραφεία εισιτηρίων, διαδίκτυο, επί της αμαξοστοιχίας).

Πληροφορίες

• Εκσυγχρονισμός, λειτουργία των συστημάτων πληροφόρησης επιβατών σε πραγματικό χρόνο από τον Διαχειριστή υποδομής.
• Έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση, από κάθε μέσο /σύστημα πληροφόρησης (ηλεκτρονικές οθόνες, ηχητικές αναγγελίες, γραπτές ανακοινώσεις), αλλά και από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τόσο για τα τακτικά δρομολόγια όσο και για τα έκτακτα συμβάντα (καθυστερήσεις, ακυρώσεις) που διαταράσσουν τη μετακίνηση των επιβατών.
• Διαγραφή δρομολογίων που ακυρώθηκαν, από τις ηλεκτρονικές οθόνες παροχής πληροφοριών.
• Εκφώνηση και αναγραφή ανακοινώσεων στην ελληνική και τουλάχιστον σε μια ακόμη γλώσσα της Ε.Ε, κατά προτίμηση στην αγγλική, ιδιαίτερα σε κεντρικούς ή/και τουριστικού ενδιαφέροντος σταθμούς.
• Αδιάλειπτη ενημέρωση μεταξύ διαχειριστή υποδομής και σιδηροδρομικής επιχείρησης με τελικό αποδέκτη τον επιβάτη για την εκτίμηση και την πρόοδο των εργασιών αποκατάστασης κυκλοφορίας, σε περίπτωση συμβάντος και εναλλακτικές επιλογές μετακίνησης.
• Επανάληψη ανακοινώσεων, σε περίπτωση έκτακτου συμβάντος με κάθε πρόσφορο τρόπο, προκειμένου να ενημερώνεται ο επιβάτης τόσο για την ασφάλειά του όσο και για τον προγραμματισμό των επόμενων ενεργειών του.
• Ενημέρωση των επιβατών τόσο στο σιδηροδρομικό σταθμό όσο και επί της αμαξοστοιχίας για τη δυνατότητα υποβολής παραπόνων στη ΡΑΣ.

Προσωπικό

• Εκπαίδευση και επιμόρφωση προσωπικού για τη σωστή επικοινωνία και εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού, την παροχή πρώτων βοηθειών και ιδιαίτερα τη διαχείριση κρίσεων – συγκρούσεων.
• Συστάσεις και επανάληψη εκπαίδευσης, εναλλαγή ή αντικατάσταση προσωπικού της σιδηροδρομικής επιχείρησης μετά από επιβεβαιωμένα παράπονα επιβατών.
• Συνεχής μέριμνα εξυπηρέτησης και συνδρομής του επιβάτη για την παροχή καλύτερων υπηρεσιών ιδιαίτερα σε επιβάτες ΑμεΑ/ΑΜΚ, τρίτης ηλικίας.

Υπηρεσίες

• Παροχή wi – fi στους σιδηροδρομικούς σταθμούς και στους συρμούς
• Έλεγχος για τις πληροφορίες που παρέχει ο τηλεφωνικός αριθμός επικοινωνίας με βάση συγκεκριμένες παραμέτρους (αμεσότητα απόκρισης, χρόνος αναμονής, ακρίβεια μεταδιδόμενης πληροφορίας κ.λπ.).

www.ethnos.gr -  Mαρία Λιλιοπούλου