Η άλλη πλευρά των αυτοκινητόδρομων

Λάβαμε και δημοσιεύουμε άρθρο του Γιάννη Παρασκευόπουλου*

Παραμονές του φετινού Πάσχα ο πρωθυπουργός της χώρας έτρεχε ανά την Ελλάδα για να εγκαινιάσει πανηγυρικά και υπερήφανα μια σειρά κλειστών ιδιωτικών αυτοκινητοδρόμων. Την ίδια στιγμή, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και οι λοιποί πολιτικοί αρχηγοί έδιναν μάχες για

να πιστωθούν αυτοί, και όχι η σημερινή κυβέρνηση, το επίτευγμα της απόδοσης των αυτοκινητοδρόμων στην κυκλοφορία.  

Το μήνυμα που στελνόταν στην κοινωνία από το πολιτικό σύστημα, ήταν ότι επιτέλους η χώρα είχε κάνει ένα μεγάλο βήμα μπροστά και ότι απέμενε μόνο να καταλήξουμε ποιους θα πρέπει να ευγνωμονούν οι πολίτες. 

Δυστυχώς ή ευτυχώς, όμως, η πραγματικότητα έχει και άλλες πλευρές 

που ελάχιστα συζητήθηκαν:

ότι τα ακριβά διόδια και η τιμή της βενζίνης κάνουν τους δρόμους αυτούς προσιτούς σε περιορισμένα μόνο τμήματα της σημερινής ελληνικής κοινωνίας.

ότι, για τους υπόλοιπους, οι εναλλακτικές λύσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένες: η Ελλάδα είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που διαθέτει πλέον περισσότερα χιλιόμετρα κλειστών αυτοκινητοδρόμων παρά σιδηροδρομικών γραμμών σε λειτουργία.

ότι, για τον ίδιο όγκο μεταφορών ο σιδηρόδρομος απαιτεί 7 φορές λιγότερη ενέργεια από το αυτοκίνητο και έχει 16 φορές λιγότερα ατυχήματα, 10 φορές λιγότερη ρύπανση και 2 φορές λιγότερο θόρυβο.

ότι, για μια χώρα σε τόσο βαθιά και παρατεταμένη δημοσιονομική κρίση, αποτελεί επικίνδυνη πολυτέλεια να πληρώνει για ένα δίκτυο κλειστών αυτοκινητοδρόμων πυκνότερο (σε χλμ. ανά τετρ. χλμ. ηπειρωτικής χώρας, αλλά και σε χλμ ανά 100.000 κατοίκους ηπειρωτικής χώρας) από εκείνα της Γαλλίας και της Γερμανίας. (1)

ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει τεκμηριώσει (και) για τα έργα αυτά την ύπαρξη παράνομου καρτέλ που λειτουργούσε επί δεκαετίες με ζημιά πολλών δις για το Δημόσιο. (2) 

ότι, ως ιδιωτικά έργα, χρηματοδοτήθηκαν εν μέσω κρίσης με πολλαπλάσιο δημόσιο χρήμα από εκείνο που προβλεπόταν στις αρχικές συμβάσεις.

ότι το πρόσθετο αυτό δημόσιο χρήμα αφαιρέθηκε κυρίως από τη γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας (Γαλάτσι-Κυψέλη-Καισαριανή-Ζωγράφου), που ήδη έχει καθυστερήσει  τουλάχιστον 4-5 χρόνια και δεν ξέρουμε πόσο θα καθυστερήσει ακόμη..

ότι για χάρη των ιδιωτικών αυτοκινητοδρόμων έκλεισε το 2010-1 με παραποιημένα στοιχεία  (3) σχεδόν το 1/3 του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας.

ότι, για να έχει εξασφαλισμένη πελατεία η Ολυμπία Οδός του κ. Μπόμπολα, παραμένει άγνωστο αν και πότε το τρένο θα ξαναφθάσει στην Πάτρα, όπου έχει κοπεί από το 2009 (4), (5).

ότι για τους σκανδαλώδεις και δρακόντειους όρους των συμβάσεων των αυτοκινητοδρόμων, δε ζητήθηκαν ποτέ ευθύνες (ούτε καν πολιτικές) ούτε από το Σουφλιά ούτε από τον Καραμανλή. 

Ίσως τελικά η λειτουργία των αυτοκινητοδρόμων να μην είναι μόνο λόγος για πανηγυρισμούς. Στα έργα αυτά αποτυπώνεται δυστυχώς ανάγλυφα και όλη η τραγωδία της χώρας μας: το χρόνιο έλλειμμα βιωσιμότητας,  η διαχρονική λεηλασία του δημόσιου χρήματος, αλλά και η αδυναμία να βγάλουμε συμπεράσματα από την κρίση. 

Βοήθεια μας, λοιπόν. 

(1), (5)    http://tvxs.gr/news/έγραψαν-είπαν/πώς-φτάσαμε-στην-οργή-του-«δεν-πληρώνω»-του-γιάννη-παρασκευόπουλου  

(2) http://www.sofokleousin.gr/archives/298797.html

(3)  http://www.ecogreens-gr.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=1458:2010-10-26-12-11-31&catid=99:2010-08-06-08-43-26&Itemid=106)

(4)    http://www.ecogreens-gr.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=1474:2010-11-02-15-11-19&catid=33:2009-03-18-07-39-11&Itemid=51 

* Ο Γιάννης Παρασκευόπουλος είναι μέλος του Οικολογικού Δικτύου