Ελληνικός σιδηρόδρομος: Το 30% είναι διπλής γραμμής, το 32% με ηλεκτροκίνηση. Οι προτάσεις του ΣΕΣ για την αναβάθμισή του

Τις προτάσεις της για τον σιδηρόδρομο κατέθεσε η Επιτροπή Σιδηροδρομικών Μεταφορών του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (ΣΕΣ) κατά τη διάρκεια πρόσφατης ημερίδας του Συλλόγου.

Επιμέλεια: Β. Βεγιάζη  - metaforespress.gr

Όπως αναφέρθηκε στην ημερίδα, το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο αποτελείται από 2.340 χλμ. γραμμής, εκ των οποίων το 30% είναι διπλής γραμμής, το 32% ηλεκτροδοτημένο, ενώ μέρος του αποτελεί κομμάτι του Διευρωπαϊκού Δικτύου (ΤΕΝ-Τ).

Τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιηθεί σημαντικά έργα εκσυγχρονισμού του άξονα ΠΑΘΕ/Π (Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλονίκη- Ειδομένη/Προμαχώνας) και των βασικών παρακλαδιών του, ενώ στα επόμενα χρόνια αναμένεται η παράδοση σημαντικών έργων αναβάθμισης του σιδηροδρομικού δικτύου.

Οι σημερινές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει ο ελληνικός σιδηρόδρομος εδράζονται σε τρεις παράγοντες:

Βελτίωση της ασφάλειας με την ολοκλήρωση και θέση σε λειτουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης Κυκλοφορίας ERTMS (ETCS L1 & GSM-R),

Αναδιοργάνωση και ενίσχυση του δημόσιου σιδηροδρομικού τομέα (ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΓΑΙΑΟΣΕ) και των ρυθμιστικών φορέων (ΡΑΣ, ΕΟΔΑΣΑΑΜ),

Βελτίωση των δεξιοτήτων του προσωπικού όλων των φορέων, εκσυγχρονισμός και ενίσχυση της εκπαίδευσης στο σιδηρόδρομο.

Ποιες είναι οι προτάσεις

Οι προτάσεις της Επιτροπής Σιδηροδρομικών Μεταφορών του ΣΕΣ βασίζονται σε 8 άξονες. Αναλυτικότερα:

Κυκλοφορία αμαξοστοιχιών

-Ενίσχυση των ελέγχων τήρησης βαρδιών και σωστής εκτέλεσης καθηκόντων όλου του προσωπικού που εκτελεί κρίσιμα καθήκοντα

-Ενίσχυση και έλεγχος πειθαρχίας και συμμόρφωσης στο Γενικό Κανονισμό Κίνησης

Σιδηροδρομική υποδομή

-Επιτάχυνση του ελέγχου τεχνικών έργων και ιδιαίτερα σιδηροδρομικών γεφυρών

-Ολοκλήρωση της καταγραφή κατάστασης Ισόπεδων Διαβάσεων και σύνταξης σχεδίου για απαιτούμενες παρεμβάσεις

-Συνεχής και τακτική προληπτική συντήρηση και έλεγχος καλής λειτουργίας των ΑΣΙΔ-Συνεχής έλεγχος και συντήρηση επιδομής και υποδομής/εκχόρτωση, εκθάμνωση, κοπή επικίνδυνων δέντρων και καθαρισμός πρανών

Θεσμικό και τεχνικό πλαίσιο

–Εθνικό Συμβούλιο για τη Σιδηροδρομική Ασφάλεια, με συμμετοχή υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ΡΑΣ, ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ΟΣΕ και επιστημονικών Φορέων

-Επανεξέταση και αναμόρφωση ισχύοντος προγράμματος εκπαίδευσης προσωπικού που εκτελεί κρίσιμα για την ασφάλεια καθήκοντα (σταθμάρχες, κλειδούχοι, μηχανοδηγοί κ.ά.)

-Αναμόρφωση του ΓΚΚ, των Πρωτοκόλλων Ασφάλειας Κυκλοφορίας και του Κανονισμού Ισόπεδων Διαβάσεων

Αναδιαμόρφωση ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΓΑΙΑΟΣΕ και χρήση υποδομής

-Asset Management σιδηροδρομικού δικτύου

-Διαχείριση κυκλοφορίας για βελτιστοποίηση χρήσης

-Προληπτική και διορθωτική συντήρηση δικτύου (επιδομή, συστήματα, διαβάσεις, τεχνικά έργα)

-Διαχείριση Τ.Υ. ιδιοκτησίας του και ανανέωση και επέκτασή του σύμφωνα με τις ανάγκες

-Διαχείριση έργων βελτίωσης και αναβάθμισης του εν ενεργεία δικτύου, καθώς και επέκτασή του

-Βασική και συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού που εκτελεί κρίσιμα καθήκοντα για την ασφάλεια

-Επαναπροσδιορισμός τελών χρήσης υποδομής ώστε να εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα των σιδηροδρομικών μεταφορών

-Εξειδίκευση για τη σιδηροδρομική υποδομή της Εθνικής Στρατηγικής για την προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή

Ψηφιοποίηση σιδηροδρομικής υποδομής και τροχαίου υλικού (Digital Twin)

-Καταγραφή στοιχείων υποδομής και οχημάτων (Τ.Υ.)

-Χρήση Μοντέλου Δομικών Πληροφοριών (ΒΙΜ) με συλλογή στοιχείων από αισθητήρες στην υποδομή για παρακολούθηση ελαττωμάτων από επιφάνεια κύλισης, κόπωση, θόρυβος κ.ά.

-Πρόβλεψη ρυθμού γήρανσης και κόπωσης υποδομής και οχημάτων

Αναβάθμιση και εκμετάλλευση σιδηροδρομικών σταθμών

-Σχεδιασμός σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση

–Ανάπτυξη πολυτροπικών κόμβων κινητικότητας μέσω της ενίσχυσης της σύνδεσης των σταθμών με τα αστικά κέντρα και τη δημιουργία εγκαταστάσεων στάθμευσης

-Δημιουργία και άμεση λειτουργία των απαραίτητων εγκαταστάσεων για χρήση από ΑμΕΑ

-Ανάπτυξη επιπλέον λειτουργιών (γραφεία, εμπορικούς χώρους), σε συνάρτηση με τα αντίστοιχα χωροταξικά σχέδια

Κεντρικοί κόμβοι σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη

-Ανάπτυξη μελετών σιδηροδρομικών κόμβων για τη βελτίωση της χωρητικότητας

-Επιτάχυνση των έργων για ενίσχυση χωρητικότητας, ιδιαίτερα στους κεντρικούς κόμβους, για παράλληλη λειτουργία Προαστιακών, Υπεραστικών και Εμπορευματικών αμαξοστοιχιών

Συμβούλιο Άξονα/Γραμμής

-Ενίσχυση του μοντέλου διακυβέρνησης του σιδηροδρομικού δικτύου για την εποπτεία και το στρατηγικό σχεδιασμό των σιδηροδρομικών υπηρεσιών με καθαρά συμβουλευτικό ρόλο

-Συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής, των εταιρειών που παρέχουν σιδηροδρομικές υπηρεσίες, επιστημονικών και οικονομικών φορέων.

Συμπερασματικά, σύμφωνα με την Επιτροπή Σιδηροδρομικών Μεταφορών του ΣΕΣ, ο ελληνικός σιδηρόδρομος βρίσκεται μπροστά σε θεμελιώδεις προκλήσεις που έχουν να κάνουν με τη βελτίωση της ασφάλειας, την αναμόρφωση και αναβάθμιση υπηρεσιών και υποδομών και την συνεισφορά του στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.