Ερμηνευτική εγκύκλιος για τις Επιχειρησιακές Συμβάσεις Εργασίας Ν.4024

Μιας και ο λόγος για διαπραγματεύσεις και συλλογικές συμβάσεις , δημοσιεύουμε την ερμηνευτική εγκύκλιο για τις Επιχειρησιακές Συμβάσει Εργασίας(Ημ. Δημ.16.01.2012).
Προκύπτουν αρκετά ενδιαφέροντα από την ανάγνωση της.


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ και ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Δ/ΝΣΗ ΑΜΟΙΒΗΣ (Δ3) και Δ/ΝΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ (Δ12)

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  Αριθμ. πρωτ.: 819/50/16-1-2012

Θέμα: “Ρυθμίσεις Συλλογικών Διαπραγματεύσεων” του Ν. 4024/2011.

Ύστερα από τη δημοσίευση του νόμου 4024/2011 (Α/226) «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, ενιαίο μισθολόγιο−βαθμολόγιο, εργασιακή εφεδρεία και άλλες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012−2015» και των ερωτημάτων που δέχτηκε η Υπηρεσία μας σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37, παρέχονται οι ακόλουθες οδηγίες:

Με τις ρυθμίσεις του άρθρου 37 του ανωτέρω νόμου, διευκολύνεται η διαδικασία διαλόγου και δίνεται η δυνατότητα στους εργαζόμενους και εργοδότες σε επίπεδο επιχείρησης, να συνάπτουν επιχειρησιακές σ.σ.ε, κυρίως σε επιχειρήσεις που μέχρι σήμερα δεν λειτουργούσε συνδικαλιστική οργάνωση. Για το λόγο αυτό αφενός μεν διευκολύνεται η ίδρυση σωματείων με την τροποποίηση του σχετικού άρθρου του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (άρθρο 787§1) ώστε εντός δεκαημέρου να ολοκληρώνεται η διαδικασία και αφετέρου δίνεται το δικαίωμα υπογραφής επιχειρησιακών ΣΣΕ και στις Ενώσεις Προσώπων στην περίπτωση που στην επιχείρηση δεν υφίσταται Σωματείο. Στόχος της διάταξης αποτελεί και είναι η διατήρηση των θέσεων εργασίας, η βελτίωση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και η αντιμετώπιση της ύφεσης.

Ειδικότερα με τις συγκεκριμένες διατάξεις ρυθμίζονται τα ακόλουθα:

Ι. α. Με την παρ. 1 του άρθρου 37 του ν. 4024/11 εισάγεται η δυνατότητα σύναψης επιχειρησιακής σ.σ.ε από την ένωση προσώπων, που μπορεί να συσταθεί σε μια επιχείρηση ή εκμετάλλευση. Αυτό μπορεί να συμβεί μόνο όταν στην επιχείρηση δεν υπάρχει άλλη συνδικαλιστική οργάνωση. Η σ.σ.ε που συνάπτεται καλύπτει όλους τους εργαζόμενους της επιχείρησης ανεξάρτητα από την κατηγορία, τη θέση ή την ειδικότητά τους. Ως προς τα υπόλοιπα εξακολουθούν να ισχύουν τα προβλεπόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 1876/1990. Για τη σύναψη σ.σ.ε ή την έκδοση δ.α. ισχύουν τα οριζόμενα στο άρθρο 14 του ν. 3899/2010. Θεωρείται απαραίτητο να τονιστεί ότι, όταν η μια πλευρά αρνείται να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις για την υπογραφή επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας, τότε η άλλη πλευρά, μπορεί να προσφύγει στον Ο.ΜΕ.Δ. και να ζητήσει με αίτησή της τον ορισμό Μεσολαβητή για την έναρξη των διαπραγματεύσεων.

β. Η ένωση προσώπων όπως θεσμοθετείται με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, διαφοροποιείται σε σχέση με την ένωση προσώπων του άρθρου 1 του ν. 1264/1982, πρώτον διότι έχει αόριστη διάρκεια και δεύτερον διότι έχει το δικαίωμα σύναψης επιχειρησιακής σ.σ.ε. Επισημαίνεται ότι σε κάθε επιχείρηση, εφόσον δεν υφίσταται άλλη συνδικαλιστική οργάνωση (σωματείο), μπορεί να συσταθεί μία μόνο ένωση προσώπων και για τη σύστασή της απαιτείται η κατάρτιση ιδρυτικής πράξης τουλάχιστον από τα 3/5 των εργαζομένων στην επιχείρηση. Η ιδρυτική πράξη κατατίθεται στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο (περ. γγ του εδ. α΄ της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 1264/82) και κοινοποιείται με δικαστικό επιμελητή στον εργοδότη. Στην ιδρυτική πράξη πρέπει να αναφέρονται, τουλάχιστον, ο σκοπός και δύο (2) εκπρόσωποι των εργαζομένων. Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων αναδεικνύονται κατόπιν εκλογής που διεξάγεται από 3μελή εφορευτική επιτροπή. Για να γίνει συζήτηση και να ληφθεί απόφαση κατά τη συνέλευση, προκειμένου να εκλεγούν με μυστική ψηφοφορία, τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων, όλα τα μέλη της ένωσης προσώπων θα πρέπει να είναι οικονομικά τακτοποιημένα.

Η ένωση προσώπων σύμφωνα με όσα αναφέρονται ανωτέρω θα πρέπει να απαριθμεί τουλάχιστον πέντε (5) μέλη. Και τούτο διότι σύμφωνα με το ν.1264/1982 στις αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των δύο (2) εκπροσώπων, εκλέγονται από τη γενική συνέλευση τα τρία μέλη της εφορευτικής επιτροπής, η οποία διενεργεί τις εκλογές. Μέλος της εφορευτικής επιτροπής δεν μπορεί συγχρόνως να είναι και υποψήφιος για εκπρόσωπος της ένωσης προσώπων.

Τονίζεται ότι αν σε μια επιχείρηση απασχολούνται πέντε (5) εργαζόμενοι και επιθυμούν να συστήσουν ένωση προσώπων θα πρέπει να μετέχουν στην ένωση και οι πέντε (5) εργαζόμενοι για να έχουμε τριμελή εφορευτική επιτροπή και να αναδειχτούν από τις εκλογές δύο (2) εκπρόσωποι.

γ. Η διάλυση της ένωσης επέρχεται όταν πάψει να συντρέχει η προϋπόθεση συμμετοχής των 3/5 των εργαζομένων ή αν μείνουν λιγότεροι των πέντε (5), όπως σημειώθηκε παραπάνω. Στις ενώσεις προσώπων εφαρμόζονται ανάλογα και οι διατάξεις του Α.Κ. περί ενώσεων προσώπων.

δ. Τα υπόλοιπα θέματα που αφορούν στην ένωση προσώπων σύμφωνα με την περ. γγ του εδ. α΄ της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 1264/82, εφαρμόζονται αναλογικά και οι διατάξεις του ν. 1264/82 (αναφέρονται ενδεικτικά πιο κάτω με το περιεχόμενο εκάστης):

Οι ενώσεις προσώπων πρέπει να τηρούν βιβλίο μητρώου μελών, στο οποίο θα αναγράφονται τα στοιχεία ταυτότητας, το επάγγελμα, το ταμείο ασφάλισης, η χρονολογία εγγραφής και διαγραφής κ.λπ. (εδ. α παρ. 1 του άρθρου 3).

Κάθε εργαζόμενος, που έχει συμπληρώσει ένα δίμηνο στην επιχείρηση, καθώς και ο ανήλικος και ο αλλοδαπός, που νόμιμα εργάζεται, έχει δικαίωμα να γίνει μέλος στην ένωση αυτή. Στην παρούσα διάταξη καθορίζεται ο τρόπος εγγραφής των μελών στην ένωση ή σε περίπτωση άρνησης του αρμοδίου για την εγγραφή οργάνου, η δυνατότητα προσφυγής του εργαζομένου στο Ειρηνοδικείο, προκειμένου να ζητήσει την εγγραφή του στην ένωση προσώπων (παράγραφοι 1, 5, 6, 7 του άρθρου 7).

Ρυθμίζονται: Ο τρόπος σύγκλησης της συνέλευσης των μελών, η απαρτία αυτών, η λήψη και η προσβολή των αποφάσεων της συνέλευσης (άρθρο 8).

Η ένωση προσώπων μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα της απεργίας, ύστερα από απόφαση, με μυστική ψηφοφορία, της πλειοψηφίας των εργαζομένων της επιχείρησης (εδ.γ παρ.1 του άρθρου 20 ).

ΙΙ. Με την παρ. 2 καταργείται το άρθρο 13 του ν. 3899/2010 «Ειδικές Επιχειρησιακές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας». Δεν συνάπτονται πλέον επιχειρησιακές σ.σ.ε αυτής της μορφής και με αυτή τη διαδικασία. Οι Ειδικές Επιχειρησιακές σ.σ.ε που έχουν ήδη υπογραφεί εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι να λήξει η χρονική διάρκειά τους ή να καταγγελθούν.

ΙΙΙ. Με την παρ. 3 τροποποιείται η παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 1876/1990 και ορίζεται ότι ικανότητα για σύναψη σ.σ.ε έχουν και οι ενώσεις προσώπων με τους όρους και προϋποθέσεις που προαναφέραμε, καθώς και κάθε εργοδότης για τους εργαζόμενους που απασχολεί στην επιχείρησή του, και πάντως σύμφωνα με τα προαναφερόμενα για τον ελάχιστο αριθμό εργαζομένων που απαιτείται για τη σύσταση ένωσης προσώπων.

IV. Με την παρ. 4 τροποποιείται η παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 1876/1990 και προβλέπεται ότι για τη νομιμοποίηση των εκπροσώπων της ένωσης προσώπων της περίπτωσης α της παρ. 1 εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις της ιδρυτικής πράξης.

V. Με την παρ. 5 τροποποιείται η παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 1876/1990 και αναφέρεται ότι όσο διαρκεί η εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, η επιχειρησιακή σ.σ.ε υπερισχύει σε περίπτωση συρροής με την κλαδική σ.σ.ε και δεν πρέπει να περιέχει όρους εργασίας δυσμενέστερους για τους εργαζόμενους από τους όρους της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. Σε περίπτωση που κάποιος εργοδότης είναι μέλος εργοδοτικής οργάνωσης που έχει συμβληθεί για τη σύναψη κλαδικής ή ομοιοεπαγγελματικής σ.σ.ε ή είναι υποχρεωμένος να εφαρμόζει σ.σ.ε ή δ.α, που έχει κηρυχθεί υποχρεωτική, μπορεί να υπογράψει και επιχειρησιακή σ.σ.ε.

VI. Με την παρ. 6 αναστέλλεται η εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 2 και 3 του άρθρου 11 του Ν. 1876/1990 για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής και δεν δύνανται πλέον στο εν λόγω διάστημα να επεκτείνονται ή να κηρύσσονται γενικώς υποχρεωτικές με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης οι κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές σ.σ.ε καθώς και οι δ.α για όλους τους εργαζόμενους και εργοδότες του κλάδου ή του επαγγέλματος.

VII. Με την παρ. 7 τροποποιείται η παρ. 3 του άρθρου 11 του ν. 1876/1990 και η επέκταση των σ.σ.ε ή δ.α. ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και όχι από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, όπως προέβλεπε η προηγούμενη ρύθμιση του άρθρου 11 του ν. 1876/1990.