Γύρισε η κλεψύδρα για τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της Ελλάδας ως προς την ασφάλεια του σιδηρόδρομου

 Ριζικές αλλαγές στη λειτουργία, τις υποχρεώσεις, αλλά και τα εργαλεία, τα οποία σχετίζονται με την ασφάλεια στις σιδηροδρομικές μεταφορές έρχονται τόσο στον ΟΣΕ και τις εταιρίες λειτουργίας όσο και στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), η οποία μαζί με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς καλείται να ευθυγραμμιστεί με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) ύστερα από την έκθεση - καταπέλτη του ευρωπαϊκού Οργανισμού, την οποία είχε παρουσιάσει το ethnos.gr.

Στο πλαίσιο αυτό και εν αναμονή της ανάρτησης σε δημόσια διαβούλευση του νομοσχεδίου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τον σιδηρόδρομο, η οποία αναμένεται πιθανότατα αυτήν την εβδομάδα έχοντας ήδη «γράψει» καθυστερήσεις, ο ΕRA κρίνει απαραίτητη την ενίσχυση της τεχνικής ικανότητας των σιδηροδρομικών φορέων ώστε να είναι σε θέση να εφαρμόζουν διαδικασίες ανάλυσης κινδύνου με συστημικό τρόπο, με χρήση ψηφιακών εργαλείων υποστήριξης και σε στενή και διαρκή συνεργασία μεταξύ τους. Κι αυτό παράλληλα με τα έργα για την εγκατάσταση των κρίσιμων συστημάτων ασφάλειας (ERTMS) που δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα και σήμερα, δύο και πλέον χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών που βύθισε στο πένθος μια ολόκληρη χώρα.

Συγκεκριμένα, βάσει του σχεδίου δράσης που έχει ήδη καταρτίσει το υπουργείο και παρακολουθεί στενά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκτός της προβλεπόμενης συνένωσης των ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ στον κλάδο του τροχαίου υλικού σε ενιαία εταιρεία, απαιτείται η ενίσχυση του γενικού επιπέδου ασφάλειας καθώς και της καλύτερης λειτουργίας της σιδηροδρομικής αγοράς.

Οι υποχρεώσεις της Ελλάδας

Στις υποχρεώσεις της Ελλάδας εντάσσονται αναλυτικά:

Η αναθεώρηση των ιδιαίτερων διαδικασιών διαχείρισης κινδύνων καθώς και των συστημάτων διαχείρισης ασφάλειας κάθε φορέα του σιδηροδρομικού συστήματος έως το τέλος του 2025.

Η αναθεώρηση του Γενικού Κανονισμού Κυκλοφορίας (ΓΚΚ) έως το τέλος του 2025.

Η ανάπτυξη Συστήματος Διαχείρισης Επάρκειας σχετικά με την ασφάλεια των σιδηροδρόμων για κάθε φορέα του σιδηροδρομικού συστήματος (Διαχειριστής Υποδομής, ΡΑΣ, Σιδηροδρομικές Επιχειρήσεις, υπουργείο), έως το τέλος του 2025.

Η ανάπτυξη της ικανότητας όλων των φορέων του σιδηροδρομικού συστήματος να εφαρμόσουν το νέο σύστημα με αυστηρότητα, μέσω συνεχών εκπαιδεύσεων, με συμμετοχή και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού ERA, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2025.

Η ενίσχυση της στελέχωσης του νέου Οργανισμού «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος», της ΡΑΣ, του Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ. και του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την εκπλήρωση του ρόλου τους στο νέο σύστημα ασφάλειας σιδηροδρόμων, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2025.

Το σύνολο των προβλεπόμενων δράσεων θα πρέπει χωρίς καθυστέρηση να έχει ολοκληρωθεί εντός του 1ου τρίμηνου του 2026. Για τον σκοπό αυτό η ΡΑΣ προχωρά στην υπογραφή σύμβασης ύψους 535.060 ευρώ, η οποία αφορά την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υποστήριξης με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας του σιδηροδρομικού συστήματος και της λειτουργικής της επάρκειας ως Εθνικής Αρχής Ασφάλειας.

Η συμφωνία αυτή έρχεται ως απόκριση στην έκθεση του ERA που εντόπιζε μεταξύ άλλων: έλλειψη εφαρμογής της ενωσιακής νομοθεσίας, ανεπάρκειες στους μηχανισμούς διαχείρισης κινδύνου, πλήρη ασάφεια ρόλων και αρμοδιοτήτων, αλλά και ελλιπή διαλειτουργικότητα και καμία ψηφιακή υποδομή.

Ο ανάδοχος θα βοηθήσει τη ΡΑΣΑ να συντάξει εκθέσεις, να αναπτύξει δείκτες ασφάλειας, να χαρτογραφήσει διαδικασίες και να υποστηρίξει την τεχνική της λειτουργία με σύγχρονα εργαλεία.

Κι αυτό καθώς καθίσταται πλέον σαφής η υποχρέωση σύνταξης διακριτών εκθέσεων για τον Διαχειριστή Υποδομής (ΟΣΕ) και τις Σιδηροδρομικές Επιχειρήσεις (Hellenic Train, Rail Cargo, GFR και τη ΣΤΑΣΥ), στις οποίες θα αποτυπώνεται η εικόνα και η ανάλυση των επιδόσεων ασφάλειας του καθενός, με χρήση μεταξύ άλλων, του μοντέλου του ERA καθώς και συνολικής ετήσιας έκθεσης της ΡΑΣ. Παράλληλα, θα καταρτιστεί ερωτηματολόγιο μέσω του οποίου θα καταγραφεί η ανατροφοδότηση σχετικά με την εφαρμογή του συγκεκριμένου μοντέλου από τη ΡΑΣ, αλλά και εσωτερικά από τον Διαχειριστή Υποδομής και τις Σιδηροδρομικές Επιχειρήσεις. Επιπλέον, θα μετρηθούν με συγκεκριμένους στόχους οι επιδόσεις όλων των φορέων στην ασφάλεια των σιδηροδρόμων.

Έμφαση δίνεται και στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού της ΡΑΣ, το οποίο εξακολουθεί να υπολείπεται σημαντικά των αναγκών της. Στο πλαίσιο του έργου που θα προχωρήσει θα προκύψουν νέα περιγράμματα θέσεων, στοχοθεσία μονάδων, προτάσεις για προσέλκυση εξειδικευμένου προσωπικού, και σχεδιασμός προγραμμάτων κατάρτισης για το υφιστάμενο και το νέο προσωπικό της Αρχής. Ιδιαίτερη μέριμνα θα δοθεί στη Μονάδα Ασφάλειας Σιδηροδρόμων και Διαλειτουργικότητας (ΜΑΣΔ), που αποτελεί την «καρδιά» της τεχνικής εποπτείας για θέματα ασφάλειας.

www.ethnos.gr - Μαρία Λιλιοπούλου