«Χαλινάρι» στην κατάχρηση των εργολαβιών βάζει το υπουργείο Εργασίας

Πολύ θετική και σημαντική εξέλιξη!

Πλήγμα σε μία από τις κυριότερες μορφές «επισφάλειας» αναμένεται να επιφέρει η διάταξη του σχεδίου νόμου, το οποίο θα έρθει το επόμενο διάστημα στη Βουλή και θα θέτει αυστηρούς κανόνες στις εργολαβίες, μέσω των οποίων συχνά παραβιάζεται ή παρακάμπτεται η εργατική νομοθεσία

Προ των ευθυνών τους επιχειρεί να θέσει το υπουργείο Εργασίας τις μεγάλες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα (τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, εταιρείες καλλυντικών κ.α.), αλλά και τους δημόσιους φορείς, οι οποίοι κάνουν κατάχρηση των (εικονικών, σε πολλές περιπτώσεις) εργολαβιών, προκειμένου να παρακάμπτουν την εργατική νομοθεσία.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Left.gr, στο σχέδιο νόμου που αναμένεται να εισαχθεί το επόμενο διάστημα στη Βουλή, μεταξύ άλλων (όπως η νέα αρχιτεκτονική για τα πρόστιμα κατά της αδήλωτης εργασίας), θα προβλέπεται και η λεγόμενη συνευθύνη στις περιπτώσεις των «εργολαβιών».

Δηλαδή, η επιχείρηση που αναθέτει ένα έργο σε μία τρίτη εταιρεία, θα ευθύνεται εξίσου για ό,τι έχει να κάνει με τους εργαζόμενους που θα απασχολήσει η εταιρεία αυτή. Θα πρέπει, ως εκ τούτου, να καταβάλει (η επιχείρηση που ανέθεσε το έργο) μισθούς, ασφαλιστικές εισφορές, αποζημίωση απόλυσης σε περίπτωση που η εργολαβική εταιρεία αθετήσει τις υποχρεώσεις της.

Κάτι που μόνο σπάνιο δεν είναι. Χαρακτηριστικότερο είναι το πρόσφατο παράδειγμα εταιρείας καθαρισμού, η οποία είχε αναλάβει κτίρια της Alpha Bank και «ανακύκλωνε» διαρκώς το προσωπικό της, αφού πρώτα το άφηνε απλήρωτο για 3-4 μήνες, μέχρι να εξωθηθεί σε παραίτηση.

Με τη ρύθμιση του υπουργείου Εργασίας, η οποία μετά από διαβουλεύσεις πήρε και την έγκριση των θεσμών, οι εργοδότες καλούνται να αναγνωρίσουν ως εργατικό τους δυναμικό ένα μεγάλο αριθμό εργαζομένων (για παράδειγμα, περίπου το 10% των εργαζομένων στον Χρηματοπιστωτικό Τομέα απασχολούνται με αυτό το καθεστώς!), οι οποίοι ήταν μέχρι τώρα «αόρατοι» και επαφίονταν στις ορέξεις των «εργολάβων».

Βάζουμε τη λέξη σε εισαγωγικά ακριβώς διότι, όπως αναδείξαμε αναλυτικά σε πρόσφατο δημοσίευμα του Left.gr, οι εργολαβικές αυτές εταιρείες, στην πραγματικότητα προβαίνουν σε δανεισμό εργαζομένων και έτσι δεν υπόκεινται σε καμία νομοθετική ρύθμιση, ούτε αυτή που ισχύει για τις Ε.Π.Α. (Εταιρείες Προσωρινής Απασχόλησης).

Με αυτόν τον τρόπο, μεγάλες επιχειρήσεις, όπως οι τράπεζες, “νοικιάζουν” εργαζόμενους από τις εταιρείες αυτές βαφτίζοντας ως «έργα»  τις πάγιες και διαρκείς ανάγκες τους. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στην καθαριότητα και τη φύλαξη αλλά και σε κομβικές υπηρεσίες οι οποίες διενεργούνται τυπικά, σε μόνιμη βάση, από τρίτες εταιρείες, οι οποίες ωστόσο είναι αδύνατον να έχουν την τεχνογνωσία για όλη αυτή τη γκάμα των υπηρεσιών (δάνεια, κάρτες, καταθέσεις κ.α.), κάτι που αποδεικνύει ότι οι υπάλληλοί τους είναι υπό την εποπτεία της (χρήστριας) επιχείρησης η οποία ανέθεσε το έργο στην “εργολαβική” εταιρεία.

Πρόκειται, δηλαδή, για κατ’ επάγγελμα δανεισμό εργαζομένων, χωρίς όμως την υποχρέωση να τηρούνται οι δύο βασικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τον νόμο (ν. 4052/2012) του κατ’ επάγγελμα δανεισμού, δηλαδή:

- η ίση αμοιβή του δανειζόμενου προσωπικού με το τακτικό προσωπικό και

- η υποχρέωση πρόσληψης του εργαζομένου από τον έμμεσο εργοδότη μετά από χρονικό διάστημα 36 μηνών.

Με την προαναφερθείσα νομοθετική πρωτοβουλία, έρχονται στο προσκήνιο οι αόρατοι (και διαρκώς «επισφαλείς») αυτοί εργαζόμενοι που ουσιαστικά «νοικιάζονται» από τις εργολαβικές εταιρείες σε άλλους εργοδότες, προκειμένου οι τελευταίοι να γλιτώνουν από απαιτήσεις, κόστος, δικαιώματα και επιπτώσεις σε περίπτωση αυθαιρεσίας...

Την πρόθεση του υπουργείου Εργασίας επιβεβαίωσε η Έφη Αχτσιόγλου, μιλώντας στην εκπομπή «Άλλη Διάσταση» της ΕΡΤ (από το 15ο λεπτό μέχρι περίπου το 18ο του παρακάτω βίντεο), αναφέροντας ότι «για πρώτη φορά μπαίνουν κανόνες στο καθεστώς των εργολαβιών και κατοχυρώνονται τα ασφαλιστικά και μισθολογικά δικαιώματα των εργαζομένων»:

Θυμίζουμε, άλλωστε, ότι με μία άλλη νομοθετική ρύθμιση, η οποία ψηφίστηκε το 2016 και η οποία προβλέπει τη δυνατότητα σύναψης ατομικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου (μέχρι και 24 μήνες) από όλους τους φορείς του δημόσιου τομέα (βλέπε νοσοκομεία) για τις υπηρεσίες καθαριότητας, φύλαξης, σίτισης και ιματισμού, έχει επανέλθει σε ορισμένο βαθμό η νομιμότητα στις εργασιακές σχέσεις στους κλάδους αυτούς, που είχαν μετατραπεί σε σχέσεις άγριας εκμετάλλευσης, λόγω της εκτεταμένης παραβατικότητας των εργολάβων, οι οποίοι απομυζούσαν για χρόνια το δημόσιο χρήμα.

Η νέα αρχιτεκτονική στο πρόστιμο για την αδήλωτη εργασία

Μία από τις προτεραιότητες στην ατζέντα του ίδιου υπουργείου, εκτός από την μείωση της ανεργίας, είναι και η καταπολέμηση της «μαύρης» εργασίας.

Ως εκ τούτου, με μία ακόμα ρύθμιση  που δρομολογεί το υπουργείο Εργασίας στο ίδιο σχέδιο νόμου, στοχεύει στο να δώσει πολύ μεγάλο κίνητρο για να γίνουν όσο το δυνατόν πιο μεγάλες χρονικά συμβάσεις εργασίας αλλά και να διευκολύνει την καταγγελία  περιστατικών αδήλωτης εργασίας από τους ίδιους τους εργαζόμενους, δίνοντάς τους κίνητρο.

Κι αυτό διότι, η αρχιτεκτονική του προστίμου, από αμιγώς εισπρακτική και τιμωρητική λογική θα κινηθεί σε μία λογική απόδοσης δικαιοσύνης προς τον εργαζόμενο που ήταν αδήλωτος.

Μέχρι σήμερα, προβλέπεται πρόστιμο ύψους 10.500 ευρώ για κάθε εργαζόμενο που εντοπίζεται αδήλωτος σε επιχείρηση. Από την ψήφιση του νομοσχεδίου και μετά, το πρόστιμο θα μειώνεται σημαντικά εφόσον, ο εργοδότης προσλάβει τον εργαζόμενο που ήταν αδήλωτος και ανάλογα με τη διάρκεια της σύμβασης θα μειώνεται περισσότερο.

Συγκεκριμένα, το πρόστιμο θα μειώνεται σε 7.000 ευρώ με τρίμηνη σύμβαση απασχόλησης, 5.000 ευρώ πρόστιμο με εξάμηνη και 3.000 ευρώ για ετήσια.

Παράλληλα, η υπουργός Εργασίας, σε πρόσφατη συνέντευξή της στο “Κόκκινο”, προειδοποίησε ότι σε περίπτωση υποτροπής το πρόστιμο θα διπλασιάζεται χωρίς καμία δυνατότητα έκπτωσης, ενώ ο εργοδότης θα κληθεί να καταβάλλει ένσημα τριών μηνών στον εργαζόμενο μόλις ξεκινάει η σύμβαση, σαν να τον είχε απασχολήσει ήδη για τρεις μήνες.

Θερμική καταπόνηση

Στο ίδιο σχέδιο νόμου, αναμένεται να θεσπιστεί  η δυνατότητα έκδοσης υπουργικών αποφάσεων, με τις οποίες θα καθορίζονται με ακρίβεια, μεταξύ άλλων, οι όροι και οι προϋποθέσεις, οι επιβαρυμένες κατηγορίες εργαζομένων, τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που πρέπει κατά περίπτωση να λαμβάνονται και, εν γένει, κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.

Πρακτική άσκηση και μαθητεία σε επιχειρήσεις

Αναμένεται επίσης να εισασχθεί η γενική υποχρέωση αναγραφής των μαθητών, σπουδαστών και φοιτητών που πραγματοποιούν πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε οποιαδήποτε επιχείρηση στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», ώστε να καθίσταται δυνατή η καταγραφή τους και να είναι εφικτός ο έλεγχος τήρησης των ανώτατων ορίων που προβλέπονται στη κείμενη νομοθεσία και να αποβαίνουν αποτελεσματικότεροι οι έλεγχοι των αρμόδιων μηχανισμών του ΣΕΠΕ.

Ειδικά για τους μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές που πραγματοποιούν πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε τουριστικές επιχειρήσεις, ο συνολικός αριθμός τους δεν μπορεί να ξεπερνά το 17% των εργαζομένων ανά επιχείρηση ή υποκατάστημα με ανώτατο όριο τα 40 άτομα σε κάθε περίπτωση.

Στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου θα προβλέπεται επίσης διαγραφή οφειλών για ασφαλισμένους που είχαν χρεωθεί διπλές ασφαλιστικές εισφορές προς τον τ.ΟΑΕΕ.