Πλουσιοπάροχα ανταμείβονται οι Ιταλοί της Hellenic Train για τα όσα έχουν προσφέρει ώς σήμερα στον ελληνικό σιδηρόδρομο... Με τη νέα σύμβαση Υποχρέωσης Δημόσιας Υπηρεσίας (ΥΔΥ) που υπέγραψε η κυβέρνηση, το Δημόσιο αναλαμβάνει σημαντικό μέρος της ευθύνης τής όλης επένδυσης και επιτρέπει αύξηση της ετήσιας επιδότησης άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ με προκαταβολές, αυξήσεις στα εισιτήρια, μειώσεις στα πρόστιμα αλλά και προτεραιότητα στην αγορά τροχαίου υλικού «με όρους αγοράς».
Σχεδόν τρία χρόνια μετά το έγκλημα των Τεμπών και έπειτα από μια διαδικασία διερεύνησης που εξαφάνισε πλήθος αποδεικτικών στοιχείων, το Δημόσιο αναγνωρίζει την ευθύνη του για αποφάσεις του ιδίου ή του ΟΣΕ που «διαταράσσουν ουσιωδώς τα δρομολόγια» και αλλάζει την αρχική σύμβαση ΥΔΥ που είχε υπογραφεί τον Απρίλιο του 2022 ανάμεσα στον τότε υπουργό Κώστα Αχ. Καραμανλή και τη διοίκηση της τότε ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Υπενθυμίζεται ότι εκείνη η διοίκηση μετά τα Τέμπη κατηγορήθηκε ακόμη και για ψευδορκία λόγω του τρόπου με τον οποίο εμφανίστηκε και μίλησε στην εξεταστική-παρωδία της Βουλής ο διευθύνων σύμβουλος Μαουρίτσιο Καποτόρτο τον Ιανουάριο του 2024.
Λείπουν οι λεπτομέρειες
Στο διάστημα που ακολούθησε, η κυβέρνηση Μητσοτάκη μετακύλιε με κάθε ευκαιρία τις ευθύνες για την κατάσταση του ελληνικού σιδηροδρόμου στους Ιταλούς αλλά συνέχιζε να πληρώνει τις κρατικές επιδοτήσεις σύμφωνα με τη σύμβαση του 2022 που ψηφίστηκε και από τη Βουλή ως νόμος 4953.
Η νέα σύμβαση που καθορίζει τις σχέσεις ανάμεσα στην Hellenic Train και το ελληνικό Δημόσιο δημοσιεύθηκε κατά το ήμισυ (λείπουν τα παραρτήματα με τα υποχρεωτικά δρομολόγια και τις επενδύσεις) την περασμένη Τετάρτη, παραμονή των Χριστουγέννων. Τηρήθηκε έτσι η παράδοση να δημοσιεύονται τόσο σημαντικά κείμενα σε... εορταστικές περιόδους (εκείνη του 2022 μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα) ώστε να χάνονται οι λεπτομέρειες μέσα σε ημέρες ραστώνης. Το επικοινωνιακό επιτελείο της κυβέρνησης, βέβαια, είχε φροντίσει μία ημέρα νωρίτερα για τους απαραίτητους «πανηγυρισμούς», δημοσιεύοντας φωτογραφίες από την υπογραφή της επένδυσης που θα κάνουν οι Ιταλοί αγοράζοντας 23 νέους συρμούς από την Alstom χωρίς να δημοσιεύσουν τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η ελληνική πλευρά.
Τη νέα σύμβαση με τους Ιταλούς υπέγραψαν ο υπουργός Οικονομικών (και πρόεδρος του Eurogroup) Κυριάκος Πιερρακάκης και ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Κων. Κυρανάκης, ο οποίους τους προηγούμενους μήνες εγκαλούσε την Hellenic Train για διάφορα συμβάντα στο σιδηροδρομικό δίκτυο, όπως την πρόσφατη είσοδο τρένου σε λάθος γραμμή στη Σίνδο. Με δεδομένο ότι κρίσιμο τμήμα της νέας σύμβασης παραμένει άγνωστο, οι βασικές αλλαγές στο νέο καθεστώς λειτουργίας των Ιταλών στον ελληνικό σιδηρόδρομο είναι οι εξής:
ΑΥΞΗΣΗ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ: Το ποσό ετήσιας επιδότησης είχε οριστεί με την αρχική σύμβαση στα 50 εκατομμύρια ευρώ, όμως τώρα μπορεί να αυξάνεται ακολουθώντας την άνοδο του δείκτη τιμών καταναλωτή. Σημειώνεται ότι το όριο των 50 εκατομμυρίων είχε προκύψει και από τον Κανονισμό 1370 της Ευρωπαϊκής Ενωσης καθώς η αρχική σύμβαση είχε γίνει χωρίς διαγωνισμό και με απευθείας ανάθεση στην ιταλική εταιρεία, όπως προέκυπτε και από την απόφαση με την οποία το Ελεγκτικό Συνέδριο έδινε την έγκρισή του για την υπογραφή της σύμβασης το 2022.
ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΕΣ: Στην αρχική σύμβαση, η καταβολή της ετήσιας επιδότησης των 50 εκατομμυρίων ευρώ γινόταν ανά εξάμηνο. Τώρα καθιερώνονται μηνιαίες προκαταβολές που προφανώς βελτιώνουν τη ρευστότητα της Hellenic Train.
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ: Εισάγεται στη νέα σύμβαση ο όρος Yield Management που θα επιτρέπει στην εταιρεία να αναπροσαρμόζει τις τιμές των εισιτηρίων εντός συγκεκριμένου εύρους για να μεγιστοποιεί τα έσοδά της. Στην προηγούμενη σύμβαση το πλαίσιο ήταν πιο αυστηρό και το Δημόσιο καθόριζε εκείνο τις τιμές.
ΚΑΛΥΨΗ ΖΗΜΙΩΝ: Το Δημόσιο αποδέχεται μια υποχρέωση να καλύπτει οικονομικά την Hellenic Train για συσσωρευμένες ζημιές που δημιουργούνται επειδή δεν μπορεί να εκτελεί δρομολόγια λόγω προβλημάτων στην υποδομή που οφείλονται σε αποφάσεις του Δημοσίου ή του ΟΣΕ. Με τον τρόπο αυτό, το Δημόσιο εγγυάται τα οικονομικά αποτελέσματα των Ιταλών, που μπορούν να διεκδικήσουν διαφυγόντα κέρδη και στην περίπτωση που καθυστερήσουν συγκεκριμένα έργα υποδομής.
ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΗΣ ΘΕΣΗΣ: Στην αρχική σύμβαση, ο πάροχος (Hellenic Train) απλώς μίσθωνε το τροχαίο υλικό που διέθετε το Δημόσιο. Τώρα ο πάροχος δύναται να υποβάλει πρόταση εξαγοράς του τροχαίου υλικού «με όρους αγοράς». Σημειώνεται εδώ ότι το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο έχει ειδικές προδιαγραφές τις οποίες ακολουθεί το τροχαίο υλικό που υπάρχει και έχει διάρκεια ζωής τουλάχιστον 20 χρόνων εφόσον συντηρείται σωστά. Με την πρόβλεψη αυτή, η Hellenic Train ενισχύει τη θέση από μισθωτής σε ιδιοκτήτης παγίων, κλείνοντας την πόρτα για οποιαδήποτε άλλη εταιρεία θα ήθελε στο μέλλον να μπει και να κάνει δρομολόγια στην Ελλάδα. Και το Δημόσιο χάνει διαπραγματευτική ισχύ εάν θελήσει στο μέλλον να πιέσει τους Ιταλούς, απειλώντας τους με καταγγελία της σύμβασης. Επίσης, δεν αποκλείεται στο μέλλον να μισθώνει εκείνη τροχαίο υλικό σε εταιρείες που θα ήθελαν να μπουν στην ελληνική αγορά.
ΠΡΟΣΤΙΜΑ: Φαινομενικά, οι ποινές και τα πρόστιμα εις βάρος της Hellenic Train αυξάνονται σε περίπτωση ακινητοποίησης αμαξοστοιχίας λόγω κακής συντήρησης του τροχαίου υλικού και οι αποζημιώσεις στους επιβάτες διπλασιάζονται υπό προϋποθέσεις. Ομως, υπάρχει και δικλίδα ασφαλείας καθώς η ποινή της εταιρείας μειώνεται στο μισό αν η βλάβη συνέβη σε μισθωμένο τρένο για το οποίο ο κατασκευαστής έχει σταματήσει να παράγει ανταλλακτικά.
ΓΕΩΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ: Περίοπτη θέση στη νέα σύμβαση έχει το σύστημα γεωεντοπισμού αμαξοστοιχιών, για το οποίο ο κ. Κυρανάκης μιλά από την ώρα που ήρθε στο υπουργείο Μεταφορών. Υποτίθεται πως μέσα από αυτό, η Hellenic Train δεν θα μπορεί να δηλώσει (και να αποζημιωθεί για) δρομολόγια που δεν έκανε, ωστόσο προβλέπεται και πληρωμή με απλή βεβαίωση αν το σύστημα γεωεντοπισμού παρουσιάσει τεχνικά προβλήματα και αποκλίσεις.
ΝΕΑ ΤΡΕΝΑ: Προβλέπεται η υλοποίηση των επενδύσεων σε 23 νέα τρένα έως την 1/1/2027, με βάση παράρτημα της σύμβασης που δεν δημοσιεύεται. Ομως, ταυτόχρονα, δίνεται και δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας συμμόρφωσης, που «δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 6 μήνες και μεγαλύτερη από ένα έτος».
ΚΥΡΩΣΗ ΜΕ ΝΟΜΟ: Ενώ η προηγούμενη σύμβαση είχε κυρωθεί ολόκληρη με τον νόμο 4953 (ασχέτως του αν δεν τηρήθηκε), τώρα εξαιρούνται από την κύρωση το Παράρτημα Α που αφορά τα υποχρεωτικά δρομολόγια και το Παράρτημα Δ που περιλαμβάνει τις επενδύσεις της Hellenic Train σε τροχαίο υλικό και αλλού. Αυτό σημαίνει ότι θα είναι πολύ ευκολότερο στο μέλλον να αλλάξουν τόσο τα δρομολόγια για τα οποία επιδοτούνται οι Ιταλοί όσο και οι επενδύσεις που θα πρέπει να κάνουν.
www.efsyn.gr - Άρης Χατζηγεωργίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου