ΟΣΕ: Οι ζημιές 154,668 εκατ. και η επόμενη μέρα μετά τα Τέμπη

 Μια ακόμη χρονιά ζημιών υπήρξε το 2022 για τον ΟΣΕ (Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας), ο οποίος διαχειρίζεται τις σιδηροδρομικές υποδομές της χώρας. Παρότι ο οργανισμός κατάφερε πέρυσι να περιορίσει το ζημιογόνο αποτέλεσμα σε σχέση με το 2021, ωστόσο εξακολούθησε

να παραμένει στην κόκκινη περιοχή. Πιο αναλυτικά, στην οικονομική χρήση του 2022 εμφάνισε ζημιές 154,668 εκατ. ευρώ λόγω των υψηλών αποσβέσεων έναντι ζημιών 193,513 εκατ. ευρώ που κατέγραψε το 2021. Το συγκεκριμένο ποσό έρχεται να προστεθεί και να επιβαρύνει την εδώ και χρόνια ανοιχτή πληγή του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου.

Σε επίπεδο εσόδων, ο ΟΣΕ είδε τον τζίρο του να ενισχύεται κατά 95% στα 53,7 εκατ. ευρώ από 27,6 εκατ. ευρώ το 2021, μια άνοδος, η οποία αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην επαναφορά του επιπέδου τιμών στα τέλη υποδομής καθώς και στην αύξηση των τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια, η οποία μετακυλίστηκε από τον ΟΣΕ στους operators. 

Η αποκατάσταση των ίδιων κεφαλαίων 

Μια εξέλιξη, η οποία χαρακτηρίζεται ως σημαντική είναι ότι τα ίδια κεφάλαια του ΟΣΕ στα τέλη του 2022 ανήλθαν σε 10,47 δισ. ευρώ από μόλις 42,55 εκατ. ευρώ το 2021. Όπως επισημαίνεται στην οικονομική έκθεση του ομίλου, τα ίδια κεφάλαια έχουν πλέον αποκατασταθεί, καθώς διαγράφηκε το συσσωρευμένο χρέος από καταπτώσεις βεβαιωμένων δανείων ύψους 10,4 δισ. ευρώ. 

Η ρευστότητα διατηρείται στο απολύτως αναγκαίο επίπεδο. ενώ όπως επισημαίνεται παραμένει επιτακτική η ανάγκη εφαρμογής του νέου τιμολογίου και της ειπραξιμότητας των τελών. Μετά από πολυετή προσπάθεια έγινε αποδεκτή από την Πολιτεία και τον μέτοχο η ανάγκη αύξησης της επιχορήγησης λόγω των ιδιαζόντων κεφαλαιουχικών απαιτήσεων για συντηρήσεις, ανατάξεις και βελτιώσεις του σιδηροδρομικού δικτύου, με την ισχυρή αναπροσαρμογή της ετήσιας επιχορήγησης ήδη από τον Ιανουάριο του 2023 κατά 30 εκατ. ευρώ ή ποσοστό 67% και με την υπόσχεση για επιπρόσθετη ενίσχυση σε αναγκαία κεφάλαια 20 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Σε ό,τι αφορά τώρα, τα αποτελέσματα της θυγατρικής του ΟΣΕ, της  ΕΡΓΟΣΕ, που διαχειρίζεται το μεγαλύτερο μέρος των σε εξέλιξη ή προς ανάθεση έργων εκσυγχρονισμού της σιδηροδρομικής υποδομής, στην ίδια περίοδο αντίστοιχα απουσίασε έσοδα 88,7 εκατ. ευρώ έναντι 59,5 εκατ.  την προηγούμενη χρήση εμφανίζοντας αύξηση 49,1%. Τα έσοδά από πιστοποιήσεις έργων ανήλθαν σε 79,8 εκατ. ευρώ ενώ το καθαρό αποτέλεσμα κατέγραψε  μείωση 60%.

Οι κινήσεις μετά το δυστύχημα των Τεμπών 

Το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών ης 28ης Φεβρουαρίου 2023 έφερε στο προσκήνιο παθογένειες ετών που ταλανίζουν το ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για την επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των υποδομών, έτσι ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα να δημιουργηθούν νέες απρόβλεπτες καταστάσεις που θα επέφεραν ένα ακόμη πλήγμα στην ήδη πληγωμένη αξιοπιστία του σιδηροδρόμου.

Στο πλαίσιο αυτό, οι αρμόδιες διευθύνσεις του οργανισμού προέβησαν σε μία σειρά άμεσων επεμβάσεων μέσω της ανάθεσης μικρών εργολαβιών σε τοπικούς αναδόχους με σκοπό την άμεση ανάταξη εγκαταστάσεων που κατά καιρούς είχαν βανδαλιστεί και τεθεί εν μέρει ή εντελώς εκτός λειτουργίας.

Τα έργα αυτά αφορούσαν κυρίως ανατάξεις φωτισμών εντός συγκεκριμένων σηράγγων του σιδηροδρομικού δικτύου, ανάταξη/τοποθέτηση ενισχυτικών συστημάτων ραδιοεπικοινωνίας εντός αυτών, έλεγχος και διορθωτική συντήρηση συστημάτων πυρόσβεσης, τοποθέτηση/επέκταση υπαρχόντων συστημάτων συναγερμού και επιτήρησης σηράγγων ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα κλοπών/δολιοφθορών της υποδομής και προσωρινή ανάταξη της ρευματοδότησης των εγκαταστάσεων των συγκεκριμένων σηράγγων.

Τέλος ένας σημαντικός αριθμός εκχορτώσεων – καθαρισμού βλάστησης και κοπής καμένων δένδρων πλησίον της Γραμμής Επαφής της ηλεκτροκίνησης έχει προγραμματιστεί να ενεργοποιηθεί με δύο πανελλαδικούς διαγωνισμούς που βρίσκονται στο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας.

Η πορεία των εργασιών για το σύστημα ραδιοεπικοινωνίας

Σε ό,τι αφορά το σύστημα ραδιοεπικοινωνίας, ο ΟΣΕ χρησιμοποιεί 3 βασικά συστήματα, το VHF που είναι και το παλαιότερο, το GSM-R που είναι το πιο σύγχρονο και το TETRA το οποίο χρησιμοποιείται από την περίοδο των Ολυμπιακών αγώνων.

Το GSM-R, για το οποίο έχει χυθεί αρκετό μελάνι το προηγούμενο διάστημα αποτελείται από 2 επιμέρους υποσυστήματα:

-Το υποσύστημα εγκαταστάσεων εδάφους που περιλαμβάνει τις κεραίες αναμετάδοσης, τους σταθμούς επικοινωνίας και τις εγκαταστάσεις εξοπλισμού υποστήριξης που έχει εγκατασταθεί στα τεχνικά δωμάτια του Σιδηροδρομικού Κέντρου Αχαρνών (ΣΚΑ). Το εν λόγω υποσύστημα έχει αδειοδοτηθει από την ΡΑΣ και χρησιμοποιείται από το προσωπικό του ΟΣΕ, ωστόσο σε ορισμένα τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου δεν υπάρχει ραδιοκάλυψη GSM-R: Αυτά τα τμήματα αποτελούν αντικείμενο σχετικής σύμβασης εγκατάστασης GSM-R από την ΕΡΓΟΣΕ, η οποία βρίσκεται στο στάδιο προετοιμασίας τευχών.

-Το υποσύστημα ραδιοτηλεφώνων του τροχαίου υλικού που τοποθετείται στις καμπίνες μηχανοδήγησης.

Μέχρι σήμερα ο εν λόγω εξοπλισμός δεν έχει εγκατασταθεί σε όλο το τροχαίο υλικό και αποτελεί επίσης αντικείμενο σύμβασης της ΓΑΙΟΣΕ. Επίσης το εν λόγω υποσύστημα τελεί υπό την διαδικασία αδειοδότησης του από την ΡΑΣ. Προς το παρόν το ανωτέρω σύστημα χρησιμοποιείται ως δευτερεύον σύστημα εκτάκτου ανάγκης στα σημεία που το πρωτεύον σύστημα δεν παρέχει κάλυψη.

Της Ματίνας Χαρκοφτάκη - www.capital.gr