Αβέβαιο το (δημόσιο) μέλλον του ΟΣΕ...

Ο Οργανισμός εκτροχιάστηκε το 2019 - Οικονομικές καταστάσεις 2019 του ΟΣΕ: - 461,5 εκατ. ευρώ ζημιά το αποτέλεσμα της χρήσης με αύξηση ζημιών -185,3 εκατ. ευρώ. Από τις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις χρήσης 2019 συγκριτικά με το 2018 προκύπτουν σημαντικές παρατηρήσεις καθώς

και από τους πίνακες 1,2 και 3 που συνοπτικά απεικονίζουν βασικά οικονομικά στοιχεία του ΟΣΕ:

* Αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 7,02%, ποσού 1,8 εκατ. ευρώ, αλλά πτώση των συνολικών εσόδων κατά -2,9%, ποσού 3,2 εκατ. ευρώ (πίνακας 1, 2).

* Αύξηση των συνολικών εξόδων κατά 47,3%, ποσού 182 εκατ. ευρώ (πίνακας 1, 2).

* Το αποτέλεσμα της χρήσης(ζημία) είναι στα -461,5 εκατ. ευρώ, έχει επιδεινωθεί κατά 67,11%, ποσού -185 εκατ. ευρώ (πίνακας 1, 2).

* Το (EBITDA) Αποτέλεσμα προ Φόρων, Τόκων και Αποσβέσεων στην χρήση 2019 είναι ζημιογόνο, στα -11,5 εκατ. ευρώ. Ενώ το 2018 ήταν -0,4 εκατ. ευρώ, έχει επιδεινωθεί κατά -11,1 εκατ. ευρώ. (πίνακας 3)

Από τη συνοπτική ανάλυση των στοιχείων προκύπτουν τα εξής:

Τα κυρίως έσοδα (τέλη χρήσης της υποδομής) του ΟΣΕ παρέμειναν στάσιμα (όπως σχετικά αναγράφεται στις οικονομικές καταστάσεις το 2019), αφού η προγραμματισμένη, σύμφωνα με τη Δήλωση Δικτύου, αύξηση τιμολογίων βάσει του Επιχειρησιακού Σχεδίου αφορά το έτος 2020 και προβλέπεται να λάβει πλέον απότομη μορφή (αύξηση) στα δύο επόμενα έτη, 2021 και 2022.

Οι απαιτήσεις από το Ελληνικό Δημόσιο του ΟΣΕ έχουν διαμορφωθεί την 31.12.2019 στα 351,7 εκατ. ευρώ, αφορούν κυρίως την απαίτηση την οποία έχει ο Οργανισμός από την επιστροφή ΦΠΑ και ποσό 12 εκατ. ευρώ περίπου, το οποίο αφορά την απαίτηση του Οργανισμού από το Ελληνικό Δημόσιο λόγω προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια.

Τα διαθέσιμα της εταιρείας στις τράπεζες την 31.12.2019 είναι στα 71.678 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 3,1 εκατ. ευρώ συγκριτικά με την 31.12.2018.

Αποτελέσματα ΟΣΕ χρήσεων 2017-2018-2020

Οι υποχρεώσεις του ΟΣΕ προς το Ελληνικό Δημόσιο αυξήθηκαν στην κλειόμενη περίοδο 2019 κατά 342 εκατ. ευρώ λόγω της κατάπτωσης εγγυήσεων δανείων και κατά 192 εκατ. ευρώ, διότι, σύμφωνα με το από την 6.7.2020 διαβιβαστικό των εκθέσεων καταγραφής και αξιολόγησης του σιδηροδρομικού τροχαίου υλικού της ΓΑΙΑ ΟΣΕ, η εμπορική αξία του μεταβιβασθέντος τροχαίου υλικού ορίστηκε στο ποσό των 310 εκατ. ευρώ. Κατά συνέπεια, οι υποχρεώσεις της προηγούμενης χρήσης εμφανίζονται μειωμένες κατά 193 εκατ. και τα ίδια κεφάλαια της προηγούμενης χρήσης εμφανίζονται αυξημένα κατά 193 εκατ., με ισόποση επιβάρυνση των αποτελεσμάτων της χρήσης 2019.

Η νέα, μειωμένη εμπορική αξία του τροχαίου υλικού στο ποσό των 310 εκατ. ευρώ από τα 503 εκατ. ευρώ θα έχει άμεση επίπτωση και στα έσοδα της ΓΑΙΑ ΟΣΕ, δηλαδή του Ελληνικού Δημοσίου, τα οποία θα είναι μειωμένα κατά 38,3 % και ποσό 5,2 εκατ. ευρώ περίπου, που καταβάλλει κυρίως η ΤΡΑΙΝΟΣΕ αλλά και οι άλλες εταιρείες για την ενοικίαση του τροχαίου υλικού.

Οι μκροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις της εταιρείας την 31.12.2019 παραμένουν στα ίδια επίπεδα των 800.490 εκατ. ευρώ, όσες και το 2018.

Στη διάρκεια της κλειόμενης χρήσης 2019 χορηγήθηκε η κρατική χρηματοδότηση στον ΟΣΕ Α.Ε. από το Ελληνικό Δημόσιο, ύψους ευρώ 45 εκατ. ευρώ, ισόποση με το 2018.

Εις βάρος της εταιρείας ΟΣΕ εκκρεμεί σημαντικός αριθμός δικαστικών υποθέσεων, που έχουν διαμορφωθεί την 31.12.2019 στο ποσό των 311,3 εκατ. ευρώ. Σχηματίστηκε πρόβλεψη στο ποσό των 206,3 εκατ. ευρώ. Οι αγωγές του ΟΣΕ κατά τρίτων έχουν διαμορφωθεί στο ποσό των 341 εκατ. ευρώ.

Στην Έκθεση Ελέγχου επί των Εταιρικών και Ενοποιημένων Οικονομικών Καταστάσεων χρήσης 2019 των ορκωτών ελεγκτών του ΟΣΕ καταγράφονται συνοπτικά σημαντικές αναφορές για τον ΟΣΕ με τον χαρακτηρισμό γνώμη με επιφύλαξη και έμφαση θέματος:

Δεν διενεργήθηκε έλεγχος για την ύπαρξη ενδείξεων μείωσης της αξίας των οικοπέδων, κτηρίων και τεχνικών έργων, των μεταφορικών μέσων και των ακινητοποιήσεων υπό εκτέλεση της εταιρείας και του Ομίλου, κατά παρέκκλιση των λογιστικών αρχών που προβλέπονται από τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού, διατηρούμε επιφύλαξη για το ύψος της ενδεχόμενης απομείωσης της αξίας των ενσώματων ακινητοποιήσεων κατά την 31η Δεκεμβρίου 2019 καθώς και για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στα αποτελέσματα, για την κλειόμενη και τις προηγούμενες χρήσεις.

Δεν διενεργήθηκε επικαιροποίηση της αποτίμησης σε εύλογη αξία των επενδύσεων της εταιρείας σε ακίνητα κατά την 31η Δεκεμβρίου 2019 κατά παρέκκλιση των λογιστικών αρχών που προβλέπονται από τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού, είναι πιθανό η αξία με την οποία εμφανίζονται τα ακίνητα αυτά στις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις να έχει μεταβληθεί, λόγω της μεταβολής των συνθηκών, σε σχέση με την περίοδο που έγινε η τελευταία αποτίμησή τους. Λόγω των ανωτέρω διατηρούμε επιφύλαξη για την εύλογη αξία με την οποία εμφανίζονται στις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις τα επενδυτικά ακίνητα, καθώς και για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις στα ίδια κεφάλαια και στα αποτελέσματα της κλειόμενης και των προηγούμενων χρήσεων.

Αβεβαιότητα για τη συνέχιση της δραστηριότητας

Εφιστούμε την προσοχή σας στο γεγονός ότι το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας και του ομίλου έχει καταστεί αρνητικό και συνεπώς συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής των διατάξεων παρ. 4 του άρθρου 119 του Ν.4548/2018. 

Όπως περιγράφεται και στη σημείωση 38 των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, η διοίκηση του ομίλου και ο μοναδικός μέτοχος, το Ελληνικό Δημόσιο, βρίσκονται στη διαδικασία εκπόνησης κατάλληλου προγράμματος, στο πλαίσιο των νόμων 3891/2010, 4111/2013 και 4313/2014, 4337/2015 και 4408/2016 για την άρση εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου αυτού και την απρόσκοπτη συνέχιση των δραστηριοτήτων του ομίλου. 

Βασικό στοιχείο του προγράμματος αυτού αποτελεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας διαγραφής των υποχρεώσεων της εταιρείας προς το Ελληνικό Δημόσιο μετά και το συμπέρασμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θέμα των ενισχύσεων του Ελληνικού Δημοσίου για την αναδιάρθρωση του ελληνικού σιδηροδρόμου ότι είναι συμβατές με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τις κρατικές ενισχύσεις. Όπως αναφέρεται στη Σημείωση 38, οι συνθήκες αυτές υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας, η οποία ενδεχομένως θα εγείρει σημαντική αμφιβολία σχετικά με τη δυνατότητα της εταιρείας να συνεχίσει τη δραστηριότητά της. Η γνώμη μας δεν διαφοροποιείται σε σχέση με το θέμα αυτό.

Εκχώρηση της περιουσίας

Εφιστούμε την προσοχή σας στη σημείωση 38 των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, όπου περιγράφεται το θέμα της ψήφισης του Ν.3891/2010, ο οποίος προβλέπει σημαντικές αλλαγές στην επιχειρησιακή και λειτουργική δομή, καθώς και στην περιουσιακή διάρθρωση του ομίλου. Στον ανωτέρω νόμο προβλέπεται, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, η εκχώρηση της ακίνητης περιουσίας και συγκεκριμένων παγίων περιουσιακών στοιχείων στο Ελληνικό Δημόσιο, η διαγραφή απαιτήσεων καθώς και η εκχώρηση μέρους των υποχρεώσεων του οργανισμού. Κατά την ημερομηνία σύνταξης και έγκρισης από τη διοίκηση των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων υπήρχαν σημαντικές αβεβαιότητες σχετικά με τα ποσά του Ενεργητικού, Παθητικού και των Ιδίων Κεφαλαίων τα οποία παραμένουν στην εταιρεία και τον Όμιλο, με συνέπεια να μην μπορεί να προσδιορισθεί η επίδραση αυτών των μεταβολών στη χρηματοοικονομική θέση και την περιουσιακή διάρθρωση της εταιρείας και του Ομίλου. Στη γνώμη μας δεν διατυπώνεται επιφύλαξη σε σχέση με το θέμα αυτό.

www.avgi.gr - Γ. Μεταξιώτης 

* Ο Γιάννης Μεταξιώτης είναι M.Sc. Economist in Financial Analysis